Türk Bilim İnsanları İlk Kez Gezegen Keşfetti

Ankara Üniversitesi’nden Mesut Yılmaz’ın liderliğinde yapılan 10 yıllık uzun soluklu araştırma sonucunda  210 ışık yılı uzakta güneşten 5 kat daha büyük HD 208897 yıldızı etrafında Jüpiter büyüklüğünde bir yıldız bulundu . Böylece ilk kez Türk bilim insanları yeni bir gezegen keşfetmiş oldu.

Dev yıldız HD 208897 güneşten 5 kat büyük ve kütlece 1.25 kat daha fazla. Yıldız metalce zengin ve kızıl dev olmanın başlangıç fazında yer alıyor.

2007 ila 2017 arasında geniş çaplı gözlem yapılarak G ve K tipi yıldızlardan evrilen 50 yıldız altı birliktelik ve gezegen arandı. Araştırmanın sonucunda Mesut Yılmaz liderliğindeki araştırma grubu, HD 208897 dahil 13 hedefin önemli derecede radyal hız varyasyonu gösterdiğini buldu.

Dev Gezegende 1 Yıl 353 Gün Sürüyor

Bir yılı 353 gün olan gezegenin yıldıza uzaklığı yaklaşık olarak Jüpiter’in Güneş’e olan mesafesine eşit. Ancak HD 208897 yıldızının yakıt rezervini neredeyse tükettiği ve kabarmaya başladığı için bu keşfedilmemiş yerin yüzey sıcaklığı oldukça yüksek. Yani yaşam barındırması imkansız görünüyor.

Antalya Tübitak Ulusal Gözlemevi’nin 1,5 metrelik RTT 150 Rus-Türk Teleskopu üzerinde Coude Echelle Spektrografı (CES) ile HD 208897 73 spektrayı araştırıldı. Ayrıca araştırmada Japonya Okayama Astrofizik Gözlemevi’nde bulunan 1,88 metrelik teleskop ve HIDES  ve HIDES-F yüksek çözünürlüklü spektrografi sistemleriyle desteklendi. Ayrıca ekip yıldızı Ankara Üniversitesi Kreiken Gözlemevi’yle fotometrik olarak tespit etti.

Uzun süren gözlemlerden sonra keşfedilen gezegenin en az Jüpiter’in 1,4 katı kütleye sahip olduğu düşünülüyor. Ayrıca yıldızına 1,05 AU uzaklıkta bulunuyor.

Mesut Yılmaz’ı keşfinden dolayı kutluyoruz. Gezegene “Türk” veya “Atatürk” ismini vermek istemesi de ayrı bir gurur teşkil ediyor.

Referans:
M. Yilmaz et al. A Jupiter-mass planet around the K0 giant HD 208897, Astronomy & Astrophysics (2017). DOI: 10.1051/0004-6361/201731184

A Jupiter-mass planet around the K0 giant HD 208897, arXiv:1708.01895 [astro-ph.SR] arxiv.org/abs/1708.01895

Kaynak : http://gearsofbiz.com/jupiter-mass-planet-orbiting-giant-star-discovered/8557

Abstrakt

For over 10 years, we have carried out a precise radial velocity (RV) survey to find substellar companions around evolved G,K-type stars to extend our knowledge of planet formation and evolution. We performed high precision RV measurements for the giant star HD 208897 using an iodine (I2) absorption cell. The measurements were made at T”UB.ITAK National Observatory (TUG, RTT150) and Okayama Astrophysical Observatory (OAO). For the origin of the periodic variation seen in the RV data of the star, we adopted a Keplerian motion caused by an unseen companion. We found that the star hosts a planet with a minimum mass of m2sini=1.40MJ, which is relatively low compared to those of known planets orbiting evolved intermediate-mass stars. The planet is in a nearly circular orbit with a period of P=353 days at about 1 AU distance from the host star. The star is metal rich and located at the early phase of ascent along the red giant branch. The photometric observations of the star at Ankara University Kreiken Observatory (AUKR) and the HIPPARCOS photometry show no sign of variation with periods associated with the RV variation. Neither bisector velocity analysis nor analysis of the Ca II and Halpha lines shows any correlation with the RV measurements.