IBM dünyanın ilk ticari kuantum bilgisayarı IBM Q System One ‘ı sergiledi. Fakat firmanın henüz bu muhteşem cihazı satmak gibi planları olmasa da , internet üzerinden müşteriler kuantum hesaplamalar yapmaya imkan verecek. Kuantum bilgisayarlar normal bilgisayarlarla yapılması zorlu işlemleri ilginç kuantum özelliklerle kolaylıkla yapmayı vaat etse de henüz hiçbir kuantum bilgisayarı bu hedefe ulaşamadı.
Q System One adlı kuantum bilgisayarı 20 kuantum bit ya da diğer tabiriyle 20 kübitlik bir düzeneğe sahip. Günümüz bilgisayarlarını geçmek için ise en azından 50 kübite ihtiyaç olduğu belirtiliyor. Yine kuantum bilgisayarlarının yaptığı hesaplamalar , normal bilgisayarların hesaplamalarından çok daha karmaşık hesaplamalar olsa da ,basit matematiksel hesaplamalar için pek anlamlı değil.
IBM son birkaç yılını güçlü kuantum bilgisayarlar geliştirmek için harcadı. 2016 yılında ilk 5 kübit makineyi deneysel kullanım için online olarak bedava kullanıma açsa da, bu ilk sistem ticari müşteriler düşünerek tasarlanmıştı. Bu cihazda sıcaklık kontrollü cam kabuk içinde hassas kübitler saklanıyordu. Buradaki asıl fikir ise bakım maliyetini düşürerek, Q System One gibi sistemleri daha normal mainframe sunucu gibi çalıştırmaktı.

IBM kuantum bilgisayarları ticari kullanıma sunan ilk firma değil. 2011 yılında D-Wave Systems ve Lockheed Martin işbirliğinde 128 kübitlik bir işlemci üretilmişti. Fakat bu makineler kuantum tavlama (annealing) adı verilen bir teknik kullandığından,araştırmacılar tarafından evrensel kuantum bilgisayarlar için pek kabul görmüyor.
Kuantum bilgisayarların nasıl çalıştığını anlamak için Kurzgesagt’ın güzel animasyonunu izleyebilirsiniz. Dili Türkçe yaparak altyazıyı türkçeleştirebilirsiniz.
Kaynak: https://www.newscientist.com/article/2189909-ibm-unveils-its-first-commercial-quantum-computer/
D-Wave kuantum bilgisayarları için eski haberimize bakabilirsiniz.
Kuantum bilgisayarlar da en önemli sorun kübitlerin saklandığı hassas ortam, bu sorun giderilirse, ilk kişisel bilgisayarı piyasaya süren IBM, ticari alanda da bir ilki gerçekleştirebilir.