Yeni yapılan bir araştırma sayesinde, bitkilerin toprak altında haberleşmek için kullandığı gizli elektrik sinyali ağını daha iyi anlamak mümkün olabilir. Bu ağ daha önce Mycorrhizal fungi adlı mantarda gözlenmişti. Mantar toprağı bir elektrik devresi gibi kullanıyordu.
Fiziksel deneyler ve diferansiyel denklemlere dayanan matematiksel modelleri birleştiren araştırmacılar, elektrikle sinyalleşmenin nasıl gerçekleştiğini inceledi. Bitkilerin tam olarak ne gibi mesajlar ilettiği bilinmese de, bitkiler bu sayede iletişim kurmak istiyor olabilir.
Daha önce gerçekleştirilen deneyleri temel alan çalışmada bu yer altı mesajlaşma sisteminin nasıl işlediğine bakıldı. Elektriksel stimülasyon kullanılarak yardımıyla, bitkiler aynı toprakta olmasa bile nasıl sinyal iletimi gerçekleştirdiği test edilebiliyor.
“Pahalı ve uzun süren deneyler yapmak yerine, önceki çalışmaları temel alan matematiksel bir model kullanıyoruz,” diyor Alabama Üniversitesi’nden elektrik mühendisi Yuri Shtessel .
Oakwood Üniversitesi’nden, Biyokimyager Alexander Volkov ile çalışan Shtessel farklı saksılarda bulunan bitkileri aralarında hava boşluksuz ve havalı ortamlardaki iletişimini test etti.
Farklı Saksılarda İletken Yoluyla İletişim
Saksıları birbirine bağlayan elektrik iletkeni olmadan bağlantı kopuyordu. Gümüş bir tel yerleştirildiğinse ise bağlantı tekrardan kurularak, bitkiler arasında bir çeşit muhabbet(chat) kuruluyor.
Yeni araştırmada aloe vera ve lahana gibi farklı türden bitkiler kullanarak, aralarındaki iletişim incelendi. Daha önceki deneylerde ise aynı tür domates bitkileri arasındaki iletişim incelenmişti. İşte bu modeller bize farklı bitkiler arasında aynı yolla iletişim kurulabileceğini gösteriyor.
“Bitkilerin kök ağını ve dağılımı kullanarak sinyalleşmesinin kesinlikle mümkün olduğunu düşünüyorum. Domatesten, meşeye kadar toprak veya zeminde iletişim kurmaları olasıdır. Burada toprak iletken rol üstleniyor,”diyor Shtessel.
Yine de bu yeni çalışma, bitkilerin birbirine ne söylediğini ya da aralarındaki iletişimin ne k adarının bilerek ya da bilmeyerek gerçekleştiğini söylememekle beraber, bu mesajlar ile bitkilerin tehdit edilmesi, büyümesi ya da bitki hareketini gösterme potansiyeli var.
Daha öncesinde bitkilerin dokunmaya nasıl tepki verdiği ve bitkilerle iletişim kurabileceğimizi gösteren çalışmalarda var. Bitkiler hakkındaki enteresan keşiflere bir yenisini ekleyen bu çalışma sayesinde gelecekte çok daha enteresan işler ortaya konulabilir.
“Bitkiler tarafından iletilen ve alınan elektrik sinyallerinin bilişsel prosesine dair herhangi bir çalışma yok. Diğer bir konu ise bitkilerin hava yoluyla elektrik dalgalar üzerinde iletimi kurup kurmadığıdır. Bu konu ise bugüne kadar derinlemesine hiç çalışılmamıştır,” diyor Shtessel.
Araştırma Communicative & Integrative Biology dergisinde yayınlandı.
