Son günlerde ülkemizde hava sıcaklıkları gittikçe düşerken, hepimiz kışın ne kadar çetin geçtiğinden bahsetsek de Antartika’da ölçülen sıcaklıkları duyunca -10 0C derece size yazdan bir gün gibi gelebilir. Bilim adamları 1983′ de dünyanın en düşük sıcaklığa en ıssız ve uzak yerinin Doğu Antartika’ daki buz platosu olduğunu keşfetmişti. Landsat 8 Uydusunun yardımıyla, Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi’ nden (National Snow and Ice Data Center -NSIDC) baş bilim adamı Ted Scambos ve ekibi Doğu Antartika’nın 1000 km genişliğindeki buz ayrımında -92 ila -94 0C sıcaklıklar tespit etti. Yani dünyanın en soğuk yeri –94 0C.
-Bölgede NASA’ nın Aqua uydusu tarafında 2003- 2013 yılları arasında yapılan ölçümler ve 2013 Güney yarıkürede Landsat 8 uydusu ile yapılan ölçümler dünyanın en soğuk yerinin tespit edilmesinde rol oynadı.
” Asla bu kadar soğuk bir iklimde bulunmayı istemem ve umarım olmam. Böyle bir ortamda alınan her nefes acı verici olur, bu yüzden nefes alırken boğazın ve ciğerlerin donmaması için dikkat etmek gerekir,” diyor Ted Scambos.
Daha önceki rekor sıcaklık 21 Temmuz 1983′ de Doğu Antartika’ da Vostok Araştırma İstasyonu’nda ölçülmüştü. Ayrıca Alaska’ da -62 0C, Kuzey Asya’ da -68 0C ve Grönland Buz Tabakası’nda -75 0C sıcaklıklar gözlenmişti.
Scambos rekor sıcaklıkların 5 ila 10 km‘lik paketler ve 2-4 metrelik boşluklar halinde bulunduğunu belirtiyor. Bu boşlıuklar Argus ve Fuji kubbeleri arasında bulunuyor. Buz kubbesi Doğu Antartik Buz Tabakası’nda zirve yapıyor. Antartik bu iki bölge arasında yer alıyor ve Antartik’in tüm rüzgarını alıyor.
Açık bir gökyüzü altında soğuk hava daha yoğun olduğundan tepeden aşağı doğru hareket ediyor. Bu soğuk havada boşluklara dolduğunda burayı daha da soğuk yapıyor.
30 yıldan fazladır uydulardan gelen sinyaller sayesinde Antartikada en düşük sıcaklıkların şablonu çıkarılabildi. Kutup Yörüngesi Çevre Uydusunda bulunan Geliştirilmiş Çok Yüksek Çözünürlüklü Radyometre(NOAA Polar Orbiting Environmental Satellite -POES, Advanced Very High Resolution Radiometer -AVHRR) ) sayesinde Scambos düşük sıcaklıklar hakkında geniş bilgi sahibi oldu. Sonrasında ise yeni Landsat 8 uydusundaki sensörler sayesinde bu sıcaklıklar daha detaylı bir şekilde görülebildi.
Scambos’ un kuşkulandığı bölge aşırı derecede soğuktu. Fakat yüksek irtifada geniş bir çizgide bir kaç nokta düzenli olarak rekor derecede soğuk oluyor. Ayrıca burada düzinelerce bölge pek çok yılda -92 ila -94 0C sıcaklığa düştü.
Antartika bu derece soğuk olmasına rağmen, özellikle gökyüzünde bulut olmadığında ısı ve enerji yaymaya devam ediyor. Bu bölgede son derece soğuk olduğundan bilim adamları bu bölgede otomatik istasyonlar ve elektronik sistemler kullanmak istiyor. Fakat bölge o kadar soğuk ki, elektronik sistemler hemen bozuluyor. Ancak uydu yardımıyla sıcaklık ölçümleri yapılabiliyor. Bu bölgede istasyon kurmak yeni nesil soğuğa dayanıklı elektronikler keşfedilmedikçe oldukça zor görünüyor.
Videoda Dünyanın En Soğuk Yerinin Animasyonunu İzleyebilirsiniz.
Kaynak : http://www.sciencedaily.com/releases/2013/12/131210111039.htm
