Sadece ABD’de bile yüzbinlerce insan organ nakli sırasında bekliyor. İşte, bu nedenle bilim insanları insan donörler yerine çözüm üretmeye çalışıyor. Dünyada ilk kez genetiği değiştirilmiş domuzdan alınan bir böbrek, başarıyla bir insana nakledildi.
Tabi başarıyla nakledildi derken, şunun da altını çizmek lazım; sadece 54 saatliğine beyin ölümü gerçekleşmiş ve yapay olarak canlı tutulan bir insanda denendi. Buna rağmen; nakil ekibi böbreğin bağlayarak, normal bir şekilde fonksiyonunu gerçekleştirdiğini gözlemleyebildi.
Bir türden diğerine doku veya organ nakli tekniği ksenotransplantasyon (xenotransplantation) deniyor. Eğer bu öncül çalışma geliştirilirse, günün birinde organ nakillerinde domuzlar kullanılabilir. Sadece ABD’de her gün nakil sırasında bekleyen 17 kişi ölmektedir.
“Bu çok büyük bir gelişmedir. Gerçekten büyük bir olay…” diyor araştırmada yer almayan Johns Hopkins Tıp Fakültesi’nden Dorry Segev.
Halen üstesinden gelinmesi gereken birçok engel var. Örneğin, düzenleyici kuruluş onayı gerekiyor. Her gün diyalize giren binlerce insan düşünüldüğünde, hayvanlardan nakledilebilecek organlar çözüm olabilir.
Nakil İçin Domuzun Hücreleri Genetik Olarak Değiştirildi
Domuzlardan alınan organlar uzun süredir insan nakilleri için potansiyel bir kaynak gibi düşünülse de domuz hücrelerindeki alpha-gal adı verilen şeker, vücudumuz tarafından organ reddini anında tetikliyor. İşte bu nedenle alpha-gal üretmeyen genetik olarak değiştirilmiş domuzlar üretildi .
Gözlem için hastanın vücudunun dışında tutulan domuz böbreğinin kan ve idrardan gelen atık ürünleri süzdüğü görüldü.
“Bu düşündüğümden iyiydi,” diyor nakle liderlik eden NYU Langone Sağlık’tan Cerrah Robert Montgomery
Henüz hakemli bir dergiden yayınlanmayan bu bilimsel çalışma için optimistik olurken, dikkatli olmalıyız. Uzmanlar domuz böbreklerinin ciddi derece hasta insanlarda denenmesi gerektiğini ve bunun 2 yıl içinde gerçekleşebileceğini düşünüyor.
Yine de etik açıdan bazı endişeler mevcut. Bir hayvandan alınan organın insana nakledilmesine herkes çok olumlu bakmayabilir.
Domuz yetiştiriciliği de olduğundan, maymun gibi yenilmeyen hayvanlar yerine kullanılması çok daha kabul edilebilir olabilir. Ayrıca domuzların yavruları daha büyük, gebelik süreleri kısa ve organları bizim organlarımıza çok benziyor.
Ayrıca domuzlar şimdiden kalp kapakçığı ve yanıklar için deri nakillerinde kullanılabiliyor. Hatta babunlarda domuz kalbi nakli üzerine deneyler yapılıyor. Yakın zamanda domuz organlarının insanlarda kullanılma potansiyelleri üzerine daha fazla şey duyabiliriz.
Domuzun genetiğini değiştiren şirket United Therapeutics’in CEO’su Martine Rothblatt, “Çok da uzak olmayan bir gelecekte, her yıl binlerce hayat kurtaracak olan ksenotransplantasyon vaadini gerçekleştirmede önemli bir adımdır.” The Guardian’a söyledi .
