Tavukların ayaklarına dikkat ettiniz mi? Tavukların ayaklarına biraz dikkatli bakarsanız 4 parmaktan oluştuğunu ve bir parmağın (baş-parmak benzeri bir parmak) diğerlerinin aksi yönünde olduğunu görürsünüz. Bu aksi yönde duran parmak, tavuklarda tünemeye ve tutunmaya yarar. Yapılan yeni bir çalışma, bu parmaktaki evrimsel gelişim sürecini bize gösterdi.
Dinozorlarda bulunan baş parmakta, tavuklardaki gibi diğerlerinin aksi yönünde durmuyordu ve küçüktü. Ayrıca bu parmak yere değmiyordu. Evrimsel tabanlı embriyonik analizlerde görüldü ki; tavuklarda parmak oluşmaya başladığında dinozorların parmaklarına büyük ölçüde benziyordu.
Metatarsal Süreç
Embriyolardaki embriyonik düzlem, kendine doğru kıvrılırken parmak aksi yönde dönüyor. İşte bu sürece Metatarsal deniyor. Şili Üniversitesi’nden araştırmacılar; metatarsalın temelinde yatan mekanizmayı incelediler.
Yapılan incelemelerde, embriyoniktabanlı kas oluşumunun başparmak benzeri oluşumun olduğu bölgeye ulaştıktan sonra bahsedilen kıvrılmanın başladığı görüldü.
“Bu veriler, evrimsel süreçte geçirilen genetik tabanlı değişimlerin canlı morfolojisine etkisinin en iyi gözlemlendiği örnek olarak değerlendiriliyor.”
Bildiğimiz üzere kuş embriyoları embriyonik gelişim süreçlerini yumurtanın içerisinde gerçekleştirirler. Baş parmak benzeri yapının oluşma mekanizması ise şöyle;
Embriyo tabanındaki kıvrım belirtilen bölgeye denk gelir ve kesişirler.
Bu parmakta kıkırdaklaşma ve büyümeyle ilgili genler daha geç ifade ediliyor.
Bu yapıdaki kök hücreler korunarak, büyüme uzun bir süre devam ediyor.
Bu sayede tam olarak olgunlaşamamış parmak, kas aktiviteleriyle değişik biçimlerde şekil alabiliyor.
Bu verilerde embriyonik kas yapısının dışarıdan gelen mekanik etkileri sayesinde parmak oluşumuna etkisinin olabileceğini gösteriyor.
DekametonyumBromid – Ters Evrim
Dekametonyumbromid adı verilen bir kimyasal sayesinde tavuklardaki embriyobik kaslar felçleştirildi (paralize etmek – paralyzed). Bu felçleştirme sayesinde, tavuklarda dinozorlarınkine benzer düz ve karşı yönlü durmayan parmak gelişimi gözlemlendi.
Bu veriler, evrimsel süreçlerde meydana gelen gen değişimlerinin giderilerek atasal özelliklerin tekrar ortaya çıkarılabileceğini göstermiştir. Akıllara da şu soru gelmiyor değil;
“Tavuklardan dinozor elde edebilir miyiz?”
REFERANSLAR:
- Universidad de Chile. “Fromchickentodinosaur: Scientistsexperimentally ‘reverseevolution’ of perchingtoe.” ScienceDaily. www.sciencedaily.com/releases/2015/05/150522174534.htm (accessed May 28, 2015).
- http://www.nature.com/srep/2015/150514/srep09840/full/srep09840.html
- http://www.alphagalileo.org/ViewItem.aspx?ItemId=153027&CultureCode=en
GÖRKEM SAYLAM
2 Yorum