Sorting by

×
DeneyselKimyaMakalelerTıp ve SağlıkYaşam Tarzı

Sonunda FDA, Red 3 Kırmızı Gıda Boyasını Yasakladı

ABD  Gıda ve İlaç Dairesi FDA, kozmetik, gıda ve ilaçlarda kırmızı renk vermek amacıyla kullanılan Red Dye No 3’ü (eritrosini) yasakladığını duyurdu. Sadece ABD’de 3000 civarında gıdada  bulunan  Red 3’ün (kırmızı 3) hayvanlarda kansere neden olduğu uzun süredir  bilinmekteydi.

Sağlık ve İnsani Hizmetler Bakanlığı’nın 15.01.2025’de  Federal Sicil’de yayınlanan bir belgesinde, “FDA, renk katkı maddesi düzenlemelerinde FD&C Red No 3’ün gıda ve yutulan ilaçlarda izin verilen kullanımlarını iptal ediyor” denildi.

Karar, Kasım 2022’de CSPI  (Center for Science in the Public Interest- Kamu Yararına Bilim Merkezi ) ve diğer savunma grupları tarafından “Delaney Maddesi ”ne – insanlarda veya hayvanlarda kansere neden olduğu gösterilen herhangi bir renk katkı maddesinin yasaklanmasını zorunlu kılan bir hüküm – atıfta bulunulan bir dilekçeden kaynaklanmaktadır.

Özellikle FDA, 1990 gibi erken bir tarihte, kimyasal adı eritrosin olan Red 3’ün erkek sıçanlarda tiroid kanseri ile bağlantısı nedeniyle kozmetiklerde yasaklanması gerektiğine karar verdi.

Ancak katkı maddesi, büyük ölçüde gıda endüstrisinin direnişi nedeniyle gıdalarda kullanılmaya devam etti. Örneğin maraschino kirazı üreticileri, ürünlerinin ikonik kırmızı tonunu korumak için Red 3’e güvenmişlerdir.

Devlet tarafından işletilen bir veri tabanı olan DailyMed’de yapılan bir araştırmaya göre, binlerce şekerleme, atıştırmalık, meyvede ve binlerce ilaçta da Red No 3 bulunmaktadır.

FDA, “Gıda ürünleri ve yutulan ilaçlarda FD&C Red No 3 kullanan üreticilerin ürünlerini yeniden formüle etmek için sırasıyla 15 Ocak 2027 veya 18 Ocak 2028’e kadar süreleri olacaktır,” dedi.

Ajans, sıçanlarda kanser bağlantısını kabul etmesine rağmen, türler arasındaki hormonal mekanizma farklılıklarını ve insanlarda önemli ölçüde daha düşük maruz kalma seviyelerini gerekçe göstererek mevcut kanıtların insanlarda böyle bir bağlantıyı desteklemediğini savunmuştur.

ABD Lobicilik Faaliyetleri Nedeniyle Yasaklamada Geride Kaldı

FDA’nın tespiti kanserojenliğe odaklanırken, diğer araştırmalar sentetik gıda boyalarının başta Dikkat Eksikliği/Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olmak üzere çocuklar üzerindeki potansiyel nöro-davranışsal etkilerini de ortaya koymuştur.

Kaliforniya hükümetinin 2021 yılında yayınladığı bir raporda, “İnsan çalışmalarından elde edilen kanıtlar, sentetik gıda boyalarının çocuklarda olumsuz nöro-davranışsal sonuçlarla ilişkili olduğunu ve çocukların sentetik gıda boyalarına karşı duyarlılıklarının farklılık gösterdiğini ortaya koymaktadır” denildi.

Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, sentetik gıda boyalarının beyindeki nörotransmitter sistemlerinde değişikliklere neden olduğunu ve beyin yapısında mikroskobik değişiklikler yaratarak aktivite, hafıza ve öğrenmeyi etkilediğini göstermiştir.

Amerika Birleşik Devletleri, diğer büyük ekonomilere kıyasla Red 3 konusunda yavaş hareket etti. Avrupa Birliği 1994 yılında kullanımını yasaklamış, benzer yasaklar Japonya, Çin, İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda’da da yürürlüğe girmiştir.

Eski bir FDA hukuk danışmanı ve şu anda Richmond Üniversitesi’nde profesör olan Carl Tobias, AFP’ye ajansın Amerikan sağlığını koruma misyonu ile kararın alınmasındaki uzun süreli gecikmeyi “bağdaştırmanın zor olduğunu” söyledi.

“Oldukça kapsamlı bir lobi faaliyeti var, her zaman da vardı ve bazıları bazen etkili oluyor,” diyerek yasağı ‘doğru yönde atılmış bir adım’ olarak nitelendirdi.

CSPI ayrıca FDA’nın kararını gecikmiş bir karar olarak değerlendirdi ve bu kararın gıdalardaki diğer zararlı kimyasallara yönelik daha geniş çaplı eylemlerin önünü açacağı umudunu dile getirdi.

CSPI’dan bir bilim adamı olan Thomas Galligan AFP’ye verdiği demeçte, “Bunlar herhangi bir besin değeri katmıyor, gıdayı korumuyor – sadece gıdayı güzel göstermek için varlar” dedi.

Sivil toplum kuruluşu, yeni seçilen Başkan Donald Trump yönetimine, çocukların tükettiği gıdalarda kurşun, arsenik ve kadmiyum gibi ağır metallere daha sıkı sınırlar getirilmesi de dahil olmak üzere tüketicileri korumak için daha fazla adım atması çağrısında bulundu.

Daha Fazla Göster

Oğuz Sezgin

Bir bilim sever ve kimyager olarak, internetteki Türkçe kaynak eksikliği görerek Gerçek Bilim’i 2012'de kurdum. Bu sitede gördüğünüz pek çok bilim ve teknoloji haberini ciddi kaynaklardan toplayarak sizin için araştırıyor, çeviriyor ve derliyorum. Gerçek Bilim'deki diğer yazarlar ve ben, her gün baş döndürücü şekilde gelişen bilim ve teknoloji haberlerini size aktarmaktan kıvanç duyarız.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Başa dön tuşu