NASA’nın 2020’de Osiris-Rex’i indirdiği Bennu asteroiti numunelerinde hayatın yapıtaşı aminoasitlere rastlandı. Dünyanın yaşamın nasıl başladığına dair bir çok teori olsa da, bunlardan en ilginci yaşamın uzaydan gelmiş olabileceği, panspermia teorisidir. Bu teori hayatın yapıtaşları olan prebiyotik moleküllerin asteroitler ya da diğer gök cisimleri aracılığıyla dünyaya taşınmış olabileceğini iddia eder. Dünya’ya düşen göktaşlarında böyle biyolojik moleküller bulunabilse de,kontaminasyonu riski nedeniyle analizleri pek mümkün değildir.
Fakat uzayda gezinen el değmemiş asteroitlerden alınan numuneler böyle bir arayış için mükemmel bir hedef olabilir. 2020’de Bennu asteroitine inen uzay aracıyla Dünya’ya eşsiz numuneler getirildi.
Bennu Asteroiti Analizi
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayınlanan Bennu kayası ve tozunun yeni bir analizinde, araştırmacılar daha önce Bennu numunelerinin analizlerinde 14 amino asit tespit etti. Ayrıca triptofan izlerini de geçici olarak tespit ettiler. Bu amino asit, uzay dışı materyallerde bugüne kadar kesin olarak bulunamamıştı. Ekip ayrıca RNA ve DNA’yı oluşturan bileşenler olan beş nükleobazı tespit etti. Bu, hem proteinlerin yapı taşları (amino asitler) hem de genetik şablon (nükleobazlar) aynı yerde bulunduğunda anlamına geliyor.
Peki bu prebiyotik moleküller oraya nasıl ulaştı? Bilim insanlarına göre cevap, sıvı su ve kimyasal reaksiyonlar. Örneklerde bol miktarda filosilikat (kil benzeri mineraller) bulduktan sonra bu sonuca vardılar. Bu mineraller ancak kaya suya maruz kaldığında oluşabilir. Uzun zaman önce asteroidin ana gövdesinin içinde sıvı halde su bulunması gerekiyor. Ekip, suyun muhtemelen katalizör görevi gören amonyak içerdiğini ve daha basit yıldızlararası başlangıç maddelerinden amino asitler ve nükleotit bazları oluşturduğunu düşünüyor.
Uzay Kargosu
” Bulgularımız, prebiyotik organik moleküllerin ilk büyüyen gezegen cisimleri içinde oluşabileceği ve çarpışmalar yoluyla ilkel Dünya’ya ve diğer güneş sistemi cisimlerine ulaşarak yaşamın kökenine potansiyel olarak katkıda bulunmuş olabileceği yönündeki kanıtları arttırıyor,” diye yorumluyor araştırmadaki bilim insanları.
Araştırma, gezegenimizdeki yaşamın zaten burada olan şeylerden başlamadığı fikrini işaret eden yapbozun bir başka ilgi çekici parçası. Bunun yerine, yıldızların ötesinden getirilen göktaşları ya da diğer cisimler tarafından dünyamıza ekilmiş olabilir.
Kaynak: https://phys.org/news/2025-11-asteroid-amino-acids-clues-life.html
Araştırma Referansı:
Angel Mojarro et al, Prebiotic organic compounds in samples of asteroid Bennu indicate heterogeneous aqueous alteration, Proceedings of the National Academy of Sciences (2025). DOI: 10.1073/pnas.2512461122
