Her ne kadar Dünyamız, Güneş Sistemi’nde canlıları destekleyecek en iyi şekilde konumlandırılsa da, diğer gezegenlerde de bir zamanlar farklı yaşam formları yaşamış ya da halen yaşıyor olabilir. Buna rağmen, geçmişte ya da halen yaşayan yaşam formlarını bir diğer gezegende aramak oldukça zorlu bir iştir. İşte ACS’nin Analitik Kimya dergisinde yayınlanan yeni bir raporda, dünya dışı topraklarda organik biyo-işaretler aramak için gezginlere(Rover) monte edilebilecek tümüyle otomatik mikroçip elektroforez cihazı geliştirildiği belirtildi.
Dünya dışı yaşamın varlığına dair en önemli kanıt, belli organik moleküllerin varlığıdır. Daha önceki Mars görevlerinde, GC-MS yani Gaz Kromatografi Kütle Spektroskopisi adı verilen analiz cihazları kullanıldı. Bu cihaz özellikle kimyagerler için organik moleküllerin araştırılmasında olmazsa olmaz bir cihazdır. Buna rağmen, bu enstrümanı kullanırken teknik olarak bazı sınırlamalar vardır. Örneğin organik asitler ile su,mineraller veya tuzlar aynı numunedeyse gaz kromatografisi ve kütle spektrometresi doğru ayrım yapamayabilir.
Mikroçip elektrofeze dayalı ayrımlarda, lazer indükte floresans (LIF) dedektör kullanıldığından bu ayrımlar daha kolay olabilir. Fakat günümüzde kullanılan cihazlar yarı otomatik olduğundan başka bir gezegende kullanılması mümkün değildi. İşte Peter Willis ve arkadaşları etiketleme,ayrım ve organik molekül tespitini tümüyle otomatik yapan bataryalı bir ME-LIF enstrümanı geliştirdi.
Araştırmacılar iki mikroçip içeren bir cihaz ürettiler. Biri işleme ve sıvı numune etiketlemeyi yaparken, diğer çip (ME çipi) bileşikleri ayırıyor. Cihaz bir de LIF dedektörünü içeriyor.Sonrasında cihazı optimize ettiler ve Şili çölünde Mars simülasyonunda test ettiler. Ekip bir analiz cihazıyla, portatif kritikaltı su ayırıcıyı uzaktan kontrol edilen bir gezgin sistemine monte etti. Sonra gezgin yeri matkapla delerek bazı yerlerden numune alarak ayırıcıya yolladı. Daha sonra bu toprak numunelerine su eklenerek analiz için bileşikler ekstrakte edildi.
Bu cihaz 4 yerden aldığı toprak numunesinin 3’ünde ppb(milyarda bir kesrinde) konsantrasyonunda amino asite rastladı. Cihazın bu duyarlılığı, daha önceki GC-MS metotlarının duyarlılığından bin kat daha fazla. ME-LIF enstrümanının uzay uçuşları ve dünya dışı koşullara hazır olması için halen çok çalışılması gerekse de, Dünya dışı yaşam arayışı görevleri için cihazın bir temel oluşturacağı söyleniyor. Araştırma NASA tarafından destekleniyor.
