Japon biyo-mühendislik şirketi Spiber , geçtiğimiz yıl geliştirdiği sentetik örümcek ağı ipliğinden North Face ile işbirliği yaparak mont yapmayı başardı. Moon Parka adı verilen mont on yıllık teknolojik inovasyonun bir eseri.
Spiber örümceklerin ağlarından ilham alınarak üretilen sentetik özel bir iplik teknolojisi. Bu iplikçiler biyolojik proseslerden elde edilen proteinlerden üretiliyor. Spiber ekibi doğada mevcut farklı örümcek türlerini inceleyerek , moleküler seviyede bu proteinleri sentezlemek için metotlar geliştirdi. Böylece endüstriyel açıdan geliştirilen son teknoloji tekniklerle sonsuz uygulama ve potansiyel açığa çıktı.
Spiber 11 yıllık araştırma ve analiz süresinde, 10 kez tasarım yenilemesi ve 656 gen sentezi tasarımı gerçekleştirdi. İşte bu sayede inanılmaz örümcek ağı sentetik olarak üretilebiliyor.
Araştırma ilk kez North Face ‘in montunda kullanıldı. Moon Parka adı verilen üründe kullanıldı. Moon Parka dünyanın ilk sentetik örümcek iplikçiği kullanılan ürünü oluyor. Moon parka denmesinin nedeni ise insanoğlunun şimdiye kadar ayak bastığı yeri temsil ettiğinden kaynaklanıyor. Mont Antartika gibi en zorlu koşullarda kullanılmak üzere tasarlandı.
Fibroinden üretilen yapay proteine, “QMONOS” yani Japonca’ da örümcek adı verildi. Bu maddeden kolayca fiber, film, jel, sünger,toz ve nanofiber şeklinde pek çok farklı ihtiyaca uygun madde üretilebiliyor.
Ama Nasıl ?
Örümcek ağı dünyadaki en dayanıklı maddelerden biri; Kevlar’ dan daha dayanıklı, çelikten daha güçlü , karbon fiberden daha hafif ve kopmadan % 40 genişlebilen bir madde. İşte Japon Spiber firması örümcek ipliğini sentetik olarak üreterek 2 yıl içinde üretime geçmeyi düşünüyor. Cerrahi malzemelerden, kurşun geçirmez yeleklere kadar pek çok alanda işe yarayacak malzeme,metalurjide yeni bir çığır açabilir. Yapay örümcek ağı ipi , sayesinde yapay kan damarları , çözülebilir dikiş ipliklerinde kullanılabilir. Ayrıca bu sayede büyük miktarda enerjiyi emebilecek ve sürücü güvenliğini arttırabilecek tamponlar üretilebilecek. Örümcek ağı ipinin bu inanılmaz özellikleri fibroin adı verilen proteine borçlu. Bu proteinler hücre içinde gerçekleşen reaksiyonları katalizleyerek, hücreleri dokular yardımıyla birleştirmeye yarıyor. Bu uzun zincirler 20 farklı aminoasitin sonsuz kombinasyonda birleşmesiyle oluşuyor. İşte fibroin yapmak için aminoasitlerin kompleks dizilimi laboratuvarda yapılıyor. Normalde örümceklerden oluşan örümcek çiflikleri endüstriyel ihtiyacı karşılamadığından, şirket genetik mühendisliğini kullanarak, örümcek ipi üretecek. Bazı şirket genetik modifiyeli keçiler kullanarak örümcek ağı içeren sütler üretirken, bazıları ipek böceği kullanıyor bazıları ise genetik açıdan modifiye bakteriler kullanıyor. Spiber’ ın yaklaşımı ise daha farklı. Şirket örümceklerde fibroin üretiminden sorumlu genin kodunu çözerek, biyomühendislikle DNA ‘ yı yeniden kombine ederek, yapay örümcek ağı iplikçiği üretmeyi başardı.
Fermentasyonla üretilen bir iplikçik otomotiv ve medikal cihaz sanayinde yeni bir çığır açabilir.
Moon Parka şimdilik Japonya’da tanıtılıyor. Spiber son ürünün gelecek gelecek yıl satmaya başlayacak. Bu teknoloji gerçekten bilim-kurgu gibi.
Kaynak : http://www.psfk.com/2015/10/the-north-face-moon-parka-synthetic-spider-silk-spiber.html
