NASA MAVEN Mars görevi bünyesinde Mars atmosferinin güneş rüzgarları ile parçalanarak uzaya savrulduğunu buldu. Öncesinde Mars iklimin ılık ve nemli olduğu fakat bugün kurak bir gezegene döndüğü belirtildi.
MAVEN yani Mars Atmosfer ve Uçucu Değişimi Görevi’nde Mars atmosferinde güneş rüzgarları nedeniyle gaz kaybı hızı belirlenebilir. Mars atmosferindeki erozyonun güneş fırtınaları nedeniyle önemli derecede arttığı keşfedildi. Science and Geophysical Research Letters dergisinde 5 Kasım’da görevde elde edilen bilimsel veriler sağlandı.
Mars Mars atmosferine neler olduğu keşfetmek , herhangi bir gezegensel atmosferinin evrimsel değişimini gösterebilir. Ayrıca bu Mars’ta mikrop aramanın önemini geçersiz kılabilir.
MAVEN ölçümleri güneş rüzgarları tarafından ayrıştırılan atmosferin saniyede 100 gram olduğunu belirtti. Yani her gün azar azar atmosferinden kaybettiğinden zamanda miktar büyüyor.
Ayrıca 2015 Mart’ından gerçekleşen güneş fırtınaları nedeniyle Mars atmosferinde parçalanma hızlandı. Araştırmacılar güneş fırtınalarındaki artışın , Mars ikliminin değişiminde ana neden olduğunu öneriyor.
Güneş fırtınalarında parçacıklar, temelde proton ve elektronlardan oluşan bir akım oluşuyor. Bu akım saatte 1,6 milyon km hıza ulaşabiliyor. Güneş fırtınaları tarafından taşınan bu manyetik alan Mars’a doğru akarken elektrik alanı yarattığından Dünya’daki bir türbin kullanılarak elektrik enerjisi üretilebilir. Elektrik alan Mars’ın üst atmosferi ve uzaydaki vuruşlarla iyonlar olarak hızlanıyor.
MAVEN güneş rüzgarları ve UV ışığını inceleyerek atmosfer üç farklı bölge olduğunu gözlemledi. Arkada kuyruk adı verilen bölgede güneş rüzgarı Mars’ın arkasına doğru esiyor, Mars iki kutbunda polar buharlar Mars’ı saran bulutlar haline geliyor. Bilim ekibi kaçan iyonların % 75’inin kuyruk bölgesinde , % 25 civarı ise kutup bölgesinden , çok azı da yayılan bulutlardan gidiyor.
Mars gezgininin stereo kamerasından yapılan önceki gözlemlerde, eski nehir yatağında yuvarlak taşların bulunduğu ve 1 metre derinlikte suyun aktığını gösteriyordu. Yani daha öncesinde bu bölgede bir nehir vardı. Yeni alınan yakın çekimler ise, Sharp Dağı rotasında bulunan sediment yataklarının Sharp dağına doğru tabaka tabaka yaslandığını gösteriyor. “Bu cinste çökelekler ancak kraterlerden büyük miktarlarda su aktığında olur ve bu su akıntıları, toplanarak durgun bir göl halinde bulunurlar. Bu akıntıyla taşınan materyaller göl yatağında birikim yaparlar. İnce sediment tanecikleri birikerek göl tabanına oturur. İşte bu sediment tabakaları Gale kraterinin eskiden tümünün büyük bir göl olabileceğini gösteriyor,” diyor Morten
En son geçtiğimiz aylarda Mars uydusu Mars Reconnaissance Orbiter ile tuzlu akıntısı gözlenmişti.
Kaynak: NASA
Bir Yorum