Kuzey kutbunda ısınma artıyor. Doğu Kanada buzulunda ulaşılan yaz sıcaklıkları son 100 yılın ve geçmiş 44,000 yılın , belki de son 120,000 yılın en yüksek sıcaklığına ulaştı. Kolorado Boulder Üniversitesi’nin yaptığı araştırmanın sonucu gerçekten vahim. Bu çalışma Doğu Kanada Buzulu’ndaki ısınmanın ilk kanıtı aslında. Erken holosen döneminden beri Kuzey Yarımküreye ulaşan güneş enerjisi % 9 arttığını belirtiyor Prof. Gifford Miller. Holosen çağı 11700 yıl önceki son buzul çağından bugüne kadar devam eden bir dönem.
Miller ve meslektaşları Baffin adasındaki çekilen buz örtüsü altında ölmüş yosun kümelerini Karbon 14(radyokarbon) testiyle inceleyerek içlerindeki elementlerin en azından 44000 ila 51000 yıl öncesinden görülmediğini tespit etti.
Fakat Karbon 14 testi sadece 50000 yıl öncesine kadar doğruluk gösterebiliyor. Çünkü jeolojijk ölçümler buzlaşma döneminin daha öncesine ait olduğunu gösteriyor. Fakat Kanada Buzulu’nda bugün yapılan ölçümler kaba taslak 120,000 yıldır gözlenmedi.
“ Bu tespitimiz Kanada Arktiği’ndeki ısınmanın ne kadar inanılmaz olduğunu gösteren bir anahtar parça. Bu araştırma bu ısınmanın her hangi bir doğal değişkene bağlı olmadığını ve sera gazlarından kaynaklandığını gösteriyor,” diyor Miller.
Araştırma 21 Ekim’ de Geophysical Research Letters dergisinde yayınlandı.
Miller ve meslektaşları Baffin Adası’nın yükseklerinden aldıkları 145 bitkiye radyokarbon testi uyguladılar. Toplanan numuneler 1 metre yükseklikteki buzul keplerinden alındı. Genelde bu buzlar yılda 2-3 metre çekilir. Miller; radyokarbon testlerinin çok yaşlı olduğunu görünce şok olduğunu belirtiyor.
Grönland’ ın hemen doğusunda 196.000 metrekare yer alan Baffin Adası Dünya’ nın en büyük beşinci adası. Büyük kısmı Arktik Dairesi’ nde yer alıyor. Adanın tepelerinde bulunan buz kepleri erimez ve genelde buz yataklarında durur. Baffin Adası’ nın eski iklimini yeniden oluşturmak ve radyokarbon tarihini sınırlamak için daha önce Grönland Buz Tabakası’ ndan alınan verileri kullandılar .
Alınan veriler gösterdi ki, Arktik’deki yaz sıcaklıkları 120.000 yıl önce de bu sıcaklıktaydı. Yani interglasiyal periyoduyla aynı.
Ayrıca araştırma gösterdi ki, Kanada buzulu son 5000 yıl ila 100 öncesinde Kanada Arktiği’nde (1275-1900 küçük buzul çağı da dahil) 5 F derece soğumuştu.
“İşte Baffin Adası bölgesinde 1970′ e kadar önemli bir ısınma görülmedi. Fakat son 20 yılda bölgede gerçekleşen sıcaklık artışı inanılmaz derecede. Bu nedenle yakında bütün buz kepleri eriyecek, hatta ısınma olmasa da yok olup gidecek,” diyor Miller.
Kolorado Boulder Üniversitesi’nin yaptığı araştırmaya göre atmosferde sera gazlarının artışıyla beraber 1991′ den bu yana 7 Fahrenheit arttı.
2012′ de Miller ve meslektaşlarının yaptıkları çalışma Baffin Adası buz kepleri ve sedimentlerinden elde edilen verilerin, Küçük Buzul Çağı benzeri volkanlardan yayılan aerosol gazları güneş ışıklarının kırılarak solar radyasyonunun düşmesine benzeyeceğini öneriyorlar. Böylece Küçük Buzul Çağı benzeri bir tetikleme olabileceği öngörüldü.
http://www.sciencedaily.com/releases/2013/10/131024102243.htm
Araştırma Referansı:
- Gifford H. Miller, Scott J. Lehman, Kurt A. Refsnider, John R. Southon, Yafang Zhong. Unprecedented recent summer warmth in Arctic Canada. Geophysical Research Letters, 2013; DOI: 10.1002/2013GL057188
