İnsanlarda eklem kıkırdağı hasarları, burun boşlukları arasındaki zar ile tedavi edilebilir. Basel Üniversitesi ve Basel Üniversite Hastanesinden araştırmacılar, burun zarından alınan hücrelerin diz ekleminin şartlarına adapte olabildiğini ve böylelikle eklem kıkırdağı kusurlarını tedavi edebildiğini bildiriyor. Burun kıkırdağı hücrelerinin kendini yenileme ve eklem koşullarına adapte olma becerisi, HOX geni olarak bilinen genlerin ekspresyonu (ifadesi) ile ilişkili. Science Translational Medicine adlı bilim dergisi araştırmanın sonuçlarını, tedavi edilen ilk hastaların raporlarıyla birlikte yayınladı.
Eklemlerdeki kıkırdak lezyonları, dejeneratif olayların artmasının sonucu olarak yaşlı insanlarda sıklıkla ortaya çıkıyor. Bununla birlikte bu lezyonlar, kaza ve sakatlıklardan sonra gençleri de etkiliyor. Bu hasarlar tamiri zor ve genellikle zor cerrahi işlemler ve uzun rehabilitasyon süreci gerektiren lezyonlar olabiliyor. Basel Üniversitesi ve Üniversite Hastanesi Doku Mühendisliği profesörü Ivan Martin ve Travmatoloji Başkanı Prof. Marcel Jakob başkanlığındaki ekip tarafından yeni bir tedavi seçeneği sunuldu: Burun kıkırdağı hücreleri eklem kıkırdağına yerleştirilebiliyor.
Burun kıkırdağı hücreleri, kültürde yayma yapıldıktan sonra yeni kıkırdak doku meydana getirmek için farklı bir kapasitesi olduğu bulundu. Devam etmekte olan klinik çalışmada, araştırmacılar şimdiye kadar 7’si 55 yaşın altında olan 25 hastanın burun kıkırdağından 6 milimetre çapında küçük biopsiler aldılar ve kıkırdak hücrelerini izole ettiler. Bu hücreleri laboratuvar ortamında yetiştirdiler ve çoğalttılar. Ardından bu hücreleri 30×40 milimetre boyutlarında düzenlemek için doku iskelesine yerleştirdiler. Birkaç hafta sonra, hastanın dizindeki hasarlı kıkırdak dokuyu çıkarıp yerine burundan alınıp üretilerek hastaya özel düzenledikleri dokuyu yerleştirdiler. Önceki bir klinik çalışmada Basel’den araştırmacılar plastik cerrahlar ile işbirliği içinde aynı yöntemi kullanarak tümörler tarafından zarar gören burun kanatlarını yeniden inşa etmeyi başarmışlardı.
Birinci yazar Dr. Karolina Pelttari ve çevresindeki araştırmacılar hayvan modellerinde oğlakta, nakledilen burun kıkırdağı hücrelerinin eklem dokusu profiliyle (iki hücre tipi farklı kökenden gelişmesine rağmen) uyumlu olmasına oldukça şaşırdılar. Embriyonik gelişim sürecinde, burun zarı hücreleri sinir sisteminin de köken aldığı nöroektodermal germ yaprağından gelişiyorlar. Kendini yenileme kapasitelerinin ise bazı ‘homeobox (HOX)’ genlerinin eksik ekspresyonu (ifade edilmesi) sayesinde oluyor. Bunun aksine mezodermal germ yaprağından köken alan eklem kıkırdağı hücrelerinde ise HOX genleri ekspresyonu görülüyor.
Sonuçlar hakkında Prof. Ivan Martin ‘Burun kıkırdağının özellikleri ile ilgili temel araştırmalar ve klinik çalışmalardan elde edilen bulgular ve yapılan nakiller, kıkırdak doku hasarlarına yenilikçi klinik tedaviler geliştirilmesinin yolunu açtı.’ diyor. İnsan burun hücrelerinin büyüme ve yeni kıkırdak dokuya dönüşme becerisinin yaşla beraber korunduğu daha önce gösterilmişti. Bu demek oluyor ki yaşlı insanlar da bu yeni methottan, geniş kıkırdak hasarı olan diğer hastalar gibi faydalanabilir. Basel Üniversitesinde devam etmekte olan klinik çalışmanın birincil hedefi, burun kıkırdağından ekleme nakledilen dokunun güvenliliğini ve geçerliliğini teyit etmek. Şimdiye kadar değerlendirilen klinik etkinlik ise oldukça umut verici.
Kaynak : http://www.sciencedaily.com/releases/2014/08/140828090200.htm
- K. Pelttari, B. Pippenger, M. Mumme, S. Feliciano, C. Scotti, P. Mainil-Varlet, A. Procino, B. von Rechenberg, T. Schwamborn, M. Jakob, C. Cillo, A. Barbero, I. Martin. Adult human neural crest-derived cells for articular cartilage repair.Science Translational Medicine, 2014; 6 (251): 251ra119 DOI:10.1126/scitranslmed.3009688
Bir Yorum