Geçtiğimiz Çarşamba günü Çinli bilim adamı He Jiankui, İnsan Genom Düzenleme İkinci Ulusal Zirvesi’nde ateşli tartışmalara yol açan genetiği değiştirilmiş insan bebekleri üzerine konuştu. He Jiankui, yani araştırmanın arkasındaki gizemli figür He Jiankui, yıllardır gizli yürüttüğü araştırmayı kamuoyuna duyurdu.
CRISPR-Cas9 tekniği kullanılarak , insan embriyolarındaki spesifik genler silindi. Böylece doğan ikiz bebekler HIV(AIDS) virüsüne karşı doğal bağışıklıkla doğdu. İşte bugünlerde yöntemin; güvenirliği, etkinliği, prosedürü tartışılıyor.
Prosedür şöyle işliyor sperm ile annenin yumurtası dölleniyor, sonrasında embriyolog CRISPR-Cas9 genetik makası ile embriyoyu düzenliyor. Bu genetik araç CCR5 adı verilen HIV’in hücreye girişini tanımlayan proteini kaldırarak , virüse karşı doğal bağışıklık sağlıyor.
Fakat CRISPR tekniğinin bu kes–yapıştır tekniği esnasında, istenmeyen mutasyonlara neden olabilme olasılığı var.
İngiliz bilim insanı Robin Lovell-Badge tarafından takdim edilen bilim insanının, insan embriyoları üzerine olan bu çalışmayı sunacağı beklenmiyordu. Lovell-Badge’e gönderilen slaytlarda insan embriyoları üzerine bir çalışmaya dair bilgi yer almıyordu.
Oldukça detaylı bilimsel açıklamalar içeren sunum, ahlaki veya etik savunmalara ışık tutacağa benziyor. Araştırmanın neden bu kadar sessiz, gözlerde uzak olduğu sorulunca; hastalığı önlemek için sorumluluk aldıklarını belirtti.
“Sizin de genetik hastalıkları olan akrabalarınız, arkadaşlarınız vardır, ben onların yardıma ihtiyacı olduğunu fark ettim. Genetik hastalıklardan muzdarip ya da bulaşıcı hastalıklara maruz kalan milyonlarca aile var. Eğer bu insanlara yardım edebilecek bir teknolojiye sahip olursak ancak o zaman onlara yardımcı olabiliriz. Geleceğe dair konuşursak, topladığı bilgi herkese açık ve şeffaftır. Bu artık toplum ne yapmak istediğine kalıyor”, diyor He Jiankui.
Ayrıca kendine başka genetik olarak değiştirilmiş hamilelik üzerinde çalışıp, çalışmadığı da soruldu. Biri daha, potansiyel bir hamilelik daha var dedi. Şimdilik bu genetiği değiştirilmiş bebeğin hangi aşamada olduğunu belirtmedi.
Çin hükümeti ise çalışmayı durdurma çağrısı yaptı ve Çin Bilim ve Teknoloji Bakanı Xu Nanping, çalışmanın yasa dışı olduğunu belirterek soruşturma başlattı.
Geçtiğimiz hafta Çin medyası tarafından yayınlanan haberde, Çin kanunları ve regülasyonlarının çiğnendiği belirtildi. FDA başkanı ise, bilim çevrelerinin bu problemli ve etik olmayan çalışmaya yavaş ve tepkisiz kalmasını eleştirdi.
Kaynak: https://newatlas.com/worlds-first-gene-edited-babies/57393/
https://youtu.be/dwjyod28-rY
Aileler izin verdiği sürece insan üzerinde genetik çalışmaların başlaması artık kaçınılmazdı, sonuçlarını görmek için bu tür çalışmaların daha sık yapılması lazım. Neden bu kadar tepki verildi anlayabilmiş değilim. Oysa dünya da ekilen alanlardan tutun da, besi hayvanlarının ne kadar doğal olduğunu biliyor muyuz? Tabii insanları toptan yok eden savaş araçlarından bahsetmiyorum bile, adeta bir deney tüpünün içinde yaşıyor gibiyiz. Bunlar etik ama insanların gelecekte daha sağlıklı olması için genetik biliminin gelişmesi değil öyle mi, yine çok büyük bir fırsat kaçıyor. Şöyle ki; 20. yüzyılın başında elektrikli araçlar gelişme aşamasındayken, bir anda fosil yakıtlı araçlar moda oldu ve şu an yaşadığımız dünya’ya etkilerini yaşıyoruz, eğer elektrikli araçlar baskın olsaydı bambaşka bir dünya da yaşıyor olacaktık, peki bu ne anlama geliyor? Bu, tıbbi ve sosyolojik alandan çok idari sistemi rahatsız ediyor, sorun en çok bundan kaynaklanıyor, bence!