Sorting by

×
Doğa ve ÇevreGenetikİlginç BilimMakalelerTıp ve Sağlık

Bazı İnsanlar Neden Soğukta Üşümez? Her Şey Bir Mutasyonda Gizli

Kış kuzey yarımkürede tüm şiddetiyle sürerken, bazı insanların soğuktan nerdeyse hiç etkilenmediğini ve hatta soğuk nehirlere girdiğini, karlara yattığını görmüşsünüzdür. Yeni yapılan bilimsel bir araştırmaya göre, her 5 insandan biri soğuğa dayanıklı olmalarını sağlayan genetik bir mutasyon taşıyor.

Bu genetik mutasyon α-actinin-3 proteinin üretimini durduruyor ki, bu protein iskelet kas iplikleri açısından önemli. Bu protein sadece hızlı çekilen beyaz kas ipliklerinde var, yavaş çekilen kırmızı kas ipliklerinde yok.

Yeni araştırmada ise, α-actinin-3’süz insanların yavaş çekilen kaslarının daha fazla olduğu gösterildi. Bu nedenle, üşümeyen insanların kasları titremek yerine, enerji korumak için kasılarak, kas tonusu oluşturuyor.

“Bu da α-actinin-3 yoksunluğu çeken insanların, zorlu iklimlerde vücutlarını daha sıcak tuttuklarını ve enerjiyi akıllıca kullandıklarını öneriyor. Buna rağmen, daha öncesinde hiçbir direkt deneysel kanıt bulunamamıştı. Artık bu protein eksikliğinin soğuklara karşı daha fazla dayanıklılık sağladığını gösterebiliyoruz. Ayrıca bunun muhtemel mekanizmasını da bulduk,” diyor Fizyolog Håkan Westerblad

Araştırmacılar, 42 erkek sübjeyi 14°C sıcaklıktaki soğuk suda oturtarak, kas tepkilerini ölçtü. Soğukta bekleme 20 dakika sürüyor, sonra 10 dakika ara veriliyor. Toplamda 2 saate kadar bu işlem yapılıyor.

Vücut Sıcaklıklarını Koruyabiliyorlar

Vücut sıcaklıklarını 35,5°C üstünde tutan katılımcılar, yani % 30’unda α-actinin-3 mutasyonu yüksekken, diğer gönüllüler yani % 69’da mutasyon yoktu.

Yani bu genetik mutasyona sahip kişiler, soğukta daha verimli bir şekilde enerjilerini koruyabilir ve soğuğa daha fazla dayanıklılık gösterir.

Ayrıca ekip, fareler üzerinde bu tarzda bir mutasyonun kahverengi yağ hücresi depolarını (bu hücreler memelilerde ısı üreten dokulardır) arttırıp, arttırmadığını da inceledi. Fakat bunun mevzu bahis olmadığı görüldü.

α-actinin-3 proteininden yoksun insanlar soğuk suda yüzmede ya da karlı havalarda çok daha iyi olabilir fakat bu mutasyon insanları obezite ve tip 2 diyabete daha yatkın hale getirebiliyor. Yani mutasyonlu insanlar, aktif bir hayat yaşamıyorlarsa bu hastalıklara açık hale geliyor. Ayrıca yaşlandıkça, düşme riskleri de artıyor çünkü hızlı kasılan kas iplikleri hızlı kas hareketlerini kontrol ediyor.

“Belki de bu mutasyon, soğuk iklimlere göçerken evrimsel bir avantaj vermiş olabilir fakat günümüzün modern toplumunda enerji koruma kabiliyeti hastalık riskini arttırabiliyor ve bu dikkat etmemiz gereken bir husus,” diyor Westerblad.

Önceki araştırmada, α-actinin-3 eksikliğinin ılıman yerlerden, soğuk iklimlere hareket eden kişilerde arttığı gösterilmişti. Yine de bu mutasyonun doğum ve bebek ölümlerini nasıl etkilediği bilinmiyor.

Ayrıca, 100 metre koşucuları gibi patlayıcı ve dayanıklı sporcularda bu protein eksikliğinin olmaması ve dayanıklılık gerektiren sporlarda ise tam tersi olması oldukça ilginç.

Bilim insanları gelecek araştırmalarda, bu mutasyonun moleküler seviyede nasıl işlediğini ve kas hastalıklarını nasıl etkileyebileceğine dair bilgiler edinmekte oldukça istekli bir duruş sergiliyor.

Bu mutasyonun keşfi oldukça önemli.

“Bu bulgular Afrika’dan, orta ve Kuzey Avrupa’daki soğuk iklimlere göçen modern insanların, gen varyant frekansındaki artış mekanizmasını sağlıyor,” diyor araştırmacılar.

Araştırma American Journal of Human Genetics dergisinde yayınlandı.

Kaynak
ScienceAlert
Daha Fazla Göster

Oğuz Sezgin

Bir bilim sever ve kimyager olarak, internetteki Türkçe kaynak eksikliği görerek Gerçek Bilim’i 2012'de kurdum. Bu sitede gördüğünüz pek çok bilim ve teknoloji haberini ciddi kaynaklardan toplayarak sizin için araştırıyor, çeviriyor ve derliyorum. Gerçek Bilim'deki diğer yazarlar ve ben, her gün baş döndürücü şekilde gelişen bilim ve teknoloji haberlerini size aktarmaktan kıvanç duyarız.

İlgili Makaleler

2 Yorum

  1. Geri bildirim: Bazı İnsanlar Neden Soğukta Üşümez? - winally.com

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Başa dön tuşu