York Üniversitesi ve birkaç enstitüden bilim insanlarından oluşan bir ekip şans eseri yıldızların ses çıkardığına dair bir keşfe dair deneysel kanıta ulaştı. Mısırlılara dayanan hidrodinamik yani akışkanlar dinamiği üzerine pek yeni buluş yapılmıyor. Buna rağmen, ultra yoğun lazerin plazma ile etkileşiminin incelerken , ekip sıra dışı bir şey keşfetti.
York Üniversitesi Fizik Bölümü Plazma Enstitüsü’nden Dr John Pasley ve diğer bilim insanları, saniyede trilyonlarca atım sağlayan lazer ışınlarını incelediğinde, lazer plazmasının yüksek yoğunluktan düşük yoğunluğa doğru , trafikteki araçlar gibi ilerlediğini gösterdi. Yüksek ve düşük yoğunluklu bölgeler arasındaki bir ara yüzde biriken plazma, basınçlı atımlar üreterek ses dalgası açığa çıkarıyor.
Buna rağmen buradaki sesin frekansı o kadar yüksek ki, yarasa ve yunuslar bile duyamaz !Trilyon hertzlik bu frekans bir memelinin duyabileceğinden milyon kez daha fazla. Dr Pasley ve Hindistan Tata Temel Araştırmalar Enstitüsü ve Science and Technology Facilities Council’s Central Laser Facility Oxfordshire’dan bilim insanları doğada bunun ancak yıldızların yüzeyinde oluşabileceğini öngörüyorlar. Laboratuvarda biriktirdiğimiz maddeye benzer şekilde, yıldızlarda benzeri şekilde şarkı söylüyor olabilir. Uzay boşluğunda ise kimse bu sesi duyamaz.
Laboratuvarda geliştirilen teknik ise polis radarı kamerası gibi çalışıyor. Bu sayede saniyenin trilyonda birinde akan plazmadaki lazer ışınlarının hızı ölçülebiliyor.
STFC Merkez Lazer Tesisi’nden Dr Alex Robinson akustik dalgalar üretebilecek sayısal bir model geliştirdi. “Başlangıçta akustik sinyallerin kökeninin tespit etmek oldukça zor olsa da , elimizdeki model deneyde gözlenen dalga geçişleriyle kıyaslanabilir sonuçlar üretiyor. Bu sayede bu sıvı akışından ses üretilebileceğini fark ettik. Benzer şekilde yıldızlarda da bu şekilde plazmalar oluşabilir,” diyor Dr. Robinson.
Araştırmaya Engineering and Physical Sciences Research Council ve the Tata Institute of Fund tarafından fon desteği veriliyor.
Kaynak : http://www.sciencedaily.com/releases/2015/03/150323075753.htm
- Amitava Adak, A. P. L. Robinson, Prashant Kumar Singh, Gourab Chatterjee, Amit D. Lad, John Pasley, G. Ravindra Kumar. Terahertz Acoustics in Hot Dense Laser Plasmas. Physical Review Letters, 2015; 114 (11) DOI:10.1103/PhysRevLett.114.115001