FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) onaylı kanser ilaçları sayesinde Down sendromu ve Fragile X sendromu gibi beyin hastalıklarıyla ilgili bozukluklar engellenebilir.Araştırmacılar bu kavramı kanıtlamak için beyin fonksiyon bozukluğu olan meyve sinekleriyle çalışarak, araştırmayı eLife dergisinde yayınlandı. Fragile X modelli sinek larvalarına nilotinib veya bafetinib gibi lösemi ilaçları vererek nöron başlarındaki saldırgan büyümeyi önledi. Aynı zamanda tirosin-kinaz inhibitörlere sahip ilaçların sağlıklı sineklerde nöron gelişiminde ve büyümede yan etki göstermediği belirtildi.
“Bu araştırma Dscam proteinin ifadesinden kaynaklanan beyin bozukluklarını tedavide potansiyel olduğunu göstermeyi amaçlıyor. Bu protein hem Down, hem de Fragile X sendromunda problem yaratıyor,” diyor kıdemli araştırma yazarı Bing Ye. Yüksek Lisans öğrencisi Gabriella Sterne ve doktora öğrencisi Jung Hwan Kim araştırmanın yardımcı birincil yazarları olarak geçiyor.
Down sendromu 21. Kromozomun ekstra kopyalanmasından doğarken, Fragile X ‘de tek bir genin mutasyonu neden oluyor. Daha önceki Bing Ye laboratuvarı araştırmalarında bu iki hastalık arasında iki muhtemel bir bağlantı olduğu gösterilmişti.
Bu hastalığın ilk safalarında nöronlar DSCAM geni adı verilen yüksek seviye proteinleri üretiyor. Bu protein nöronların uzaması ve dallanmasında geni etkiliyor. DSCAM (Down Sendromu Hücre –Adezyon Molekülü) olarak adlandırılıyor ve DSCAM seviyeleri düşmediğinde problemler ortaya çıkmaya başlıyor.
Sineklerde DSCAM seviyeleri yüksek olduğunda nöronlar aşırı uzadığından dallar koparak, yanlış bağlantılar oluşabiliyor. Fakat insanlarda beyin ve sinir sistemleri o kadar karışık ki DSCAM disregülasyonundan kaynaklanan bozukluklar halen tam olarak tanımlanmış değil.
Yapılan deneylerde araştırmacılar DSCAM proteinin Abelson tirosin kinaz proteiniyle etkileşime girdiğini gösterdi. Yüksek DSCAM seviyesine sahip sineklere kanser ilacı verildiğinde, Abl’nin DSCAM’i bloke ettiği gösterildi.
Bir deneyde aşırı DSCAM’ e sahip sineklerin normalde % 50 daha uzun nöron başlarına sahip olduğu görüldü. Fakat kanser ilacıyla tedavi edilen sineklerde , nörona başlarında ancak % 15 yükselme görüldü.
Diğer bir deneyde ise Fragile X genetik modeli kullanılarak normalde üç kat daha uzun presinaptik terminallere sahip sineklere ilaç verildiğinde terminal artışının ancak kontrol grubuna göre ancak % 3 olduğu görüldü.
“İnsanlar ve sinekler arasında inanılmaz benzerlikler olsa da, insan hastalarda etkili bir tedaviye ulaşmak için daha çok çalışma gerekiyor, “ diyor Yrd . Doç. Dr. Bing Ye
Bir sonraki adım fare modelleri kullanarak bu beyin abrnormalliklerini test etmek olacak. Onkologlar ve ilaç şirketleriyle işbirliği yaparak, Abl inhibitörlerinin güvenliği test edilebilir, diypr Ye.
Araştırma National Institutes of Health, the Michigan Üniversitesi Protein Folding Disease Initiative ve the Pew Scholars Program in the Biological Sciences tarafından destekleniyor.
Kaynak : http://www.sciencedaily.com/releases/2015/05/150519121824.htm
Araştırma Referansı :
- Gabriella R Sterne, Jung Hwan Kim, Bing Ye. Dysregulated Dscam levels act through Abelson tyrosine kinase to enlarge presynaptic arbors. eLife, 2015; 4 DOI: 10.7554/eLife.05196