Ftalatlar gibi plastikleştiriciler her plastikte bulunabilir. Ftalatlar vücudumuza dermal yoluyla veya beslenme yoluyla girebilir. Hormon sistemimizi etkilerler ve vücut ağırlığında da etkileri olduğundan şüphelenilmektedir. Bunun kesin korelasyonu ve mekanizması henüz açıkça anlaşılmış değildir. Leipzig Üniversitesinde Adipozite Hastalıkları Tümleşik Araştırma ve Tedavi Merkezi (IFB) ve Leipzig Üniversitesi Hastanesi işbirliğinde, Helmholtz Çevre Araştırmaları Merkezi (UFZ) araştırmacılarının PLOS ONE dergisinde yayınladıkları çalışmaya göre ftalat Di-(2-ethylhexyl)-phthalate (DEHP)’nin kilo alımına neden olduğu ve metabolik yolu açıklığa kavuşturdu.
Almanya’da iki yetişkinden biri fazla kiloludur. Bu rakam çocuklar ve gençlerde de oldukça yüksektir(%15). Helmholtz Çevre Araştırmaları Merkezi (UFZ) Moleküler Sistemlerin Biyolojisi Bölüm Başkanı Martin von Bergen; ‘Bu rakamlar endişelendirici.’ demiştir. “Çünkü, ideal ağırlığın üzerindeki her kilo kardiyovasküler hastalıklar, eklem hasarı, kronik iltihap ve kanser riskini arttırır ve tüm dünyada kilolu insanların sayısı sürekli artmaktadır.” Fazla kilo alımınının birçok sebebi vardır. Bu konuda kötü diyet alışkanlıkları ve egzersiz yapmamaya ek olarak genetik faktörler de şüphesiz rol oynamaktadır. Bunların yanı sıra belli çevre kirlilikleri de örneğin; ftalatlar, fazla kiloların gelişiminden kısmen sorumludur. Von Bergen “İnsan vücudundaki artan ftalat konsantrasyonunun fazla kilo alımı gelişimi ile ilişkisi epidemiyolojik çalışmalarla halihazırda kanıtlanmıştır ancak daha detaylı analiz edilmesi gerektiğini belirtmiştir.

(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
Ftalatlar, polimer yapımında(PVC gibi) plastiğin yumuşak, esnek veya çekmeye dayanımlı olmasını sağlayan plastikleştirici madde olarak kullanılır. Belli koşullarda ftalatlar materyalden çıkar ve çoğunlukla yediklerimizle birlikte vücudumuza alınır. Ftalatlar çoğunlukla peynir ve sosis gibi yağlı ürünlerin paketlenmesi sırasında aktarılır. Von Bergen: “Mevcut durumda, ftalatların vücut içerisinde ve vücut ağırlığına nasıl bir etkisi olduğu hakkında çok az bilgiye sahibiz. Çalışmamızda bunu değerlendirmeyi planlıyoruz.” diye eklemiştir.
Von Bergen ve UFZ takımı, Leipzig Üniversitesinde Adipozite Hastalıkları Tümleşik Araştırma ve Tedavi Merkezi (IFB) ve Leipzig Üniversitesi Hastanesinden araştırmacı Nora Klöting ve Matthias Blüher(“Obezite Mekanizmaları” İşbirlikçi Araştırma Merkezi sözcüleri) ile ortak çalışma yürütmüşlerdir.
Bu çalışmanın sonuçları PLOS ONE dergisinde son zamanlarda yayınlandı. Çalışmada ftalatların metabolizmada nerede girişim yaptığını ve kilo alımında izlediği yolu gösterebilmişlerdir. Liepzig Üniversitesi’nde, içme suyu ile ftalat DEHP’ye maruz bırakılmış farelerde önemli miktarda ağırlık artışı olmuş ve özellikle dişi hayvanları etkilemiştir. Von Bergen: “Bu durum ftalatların ciddi bir biçimde hormon dengesi ile girişim yaptığını kanıtlar. Düşük konsantrasyonlarda bile, kilo alımı gibi belirgin değişikliklerde artışa sebep olmuştur.” demiştir.
UFZ’deki çalışma, farelerin kanındaki metabolik artıkların tanımlanmasına odaklanmıştır. Araştırmacılar, fitalatların etkisi altında olan farelerde kandaki doymamış yağ asidi oranında artış ve glukoz metabolizmasında aksama belirlemişlerdir. Ayrıca kandaki reseptörlerin kompozisyonunda da değişiklikler olmuştur. Bu reseptörler genel metabolizma için önemli ve onda değişikliklere sebep olabilir. Von Bergen: “Yağ dokusu tarafından oluşturulan bazı metabolik ürünler, diğer organlarda mesajcı ve kontrol fonksiyonu göstermektedir.” şeklinde açıklamıştır. “Ancak, ftalatların her birimizde nasıl çeşitli etkisi olduğu ve sonuçta kilo alımına nasıl sebep olduğu açıklığa kavuşturulamamıştır.”
Von Bergen, Leipzig Üniversitesi ve Leipzig Üniversitesi Hastanesindeki meslektaşlarıyla işbirliği içinde ftalatların metabolizmaya olan etkisini araştırmaya devam edecektir. Kendisi ayrıca UFZ anne-çocuk çalışmaları kadrosunda(LINA) Çevresel İmmünoloji Bölümü’ndeki meslektaşlarıyla ftalatların erken çocukluk hastalıkları gelişimindeki etkisini çalışmaktadır. Von Bergen: “Amacımız kalıcı temel araştırmalara rehberlik etmek ve böylece sonuçlarımızın kimyasal riskleri değerlendiren otoritelere yardımcı olabilmesi ve Avrupa düzeyinde değerlendirmelerini yapabilmeleridir.” demiştir.
Referans ve İleri Okuma
Nora Klöting, Nico Hesselbarth, Martin Gericke, Anne Kunath, Ronald Biemann, Rima Chakaroun, Joanna Kosacka, Peter Kovacs, Matthias Kern, Michael Stumvoll, Bernd Fischer, Ulrike Rolle-Kampczyk, Ralph Feltens, Wolfgang Otto, Dirk K. Wissenbach, Martin von Bergen, Matthias Blüher. Di-(2-Ethylhexyl)-Phthalate (DEHP) Causes Impaired Adipocyte Function and Alters Serum Metabolites. PLOS ONE, 2015; 10 (12): e0143190 DOI: 10.1371/journal.pone.0143190
Kaynak : http://www.sciencedaily.com/releases/2016/01/160118102654.htm