Yapılan bilimsel bir araştırmaya göre A kan grubuna sahip olanlar, diğer kan gruplarındaki insanlara göre 60 yaşından önce inme geçirmeye daha yatkınlar. Yani A grup kana sahip olan kişilerin 60 yaşından önce inme geçirme olasılıkları daha yüksek.
Kan grupları kırmızı kan hücrelerinin yüzeyindeki kimyasalların farklılaşmasına bağlı olarak değişiyor.
En bilindik kan grupları AB,B,A veya proteinlerin olmadığı 0 kan grubudur. Ayrıca son zamanlarda konuşulan M.A.L gibi nadir kan grupları da vardır. MAL proteini üzerinde taşınan AnWj antijeninin eksikliğiyle görülmektedir. Bu kişilerin kanları çok az kişide bulunduğundan, nadir gruplar sürekli takip edilmelidir.
Temel kan gruplarındaki farklardan bile gen mutasyonları sorumludur.
60 Yaşından Önce İnme Geçirme Olasılığı En Yüksek Grup
2022’de yapılan bir araştırmada, genetikçiler A1 alt grubundan sorumlu bir genin erken inme olasılığıyla ilişkisini ortaya çıkardı.
Araştırmacılar, inme geçirmiş 17.000 kadar kişiyi ve inme geçirmemiş yaklaşık 600.000 kişilik kontrol grubunda 48 genetik çalışmadan elde edilen verileri derledi. Katılımcıların tümü 18 ila 59 yaşları arasındaydı.
Genom çapında yapılan bir araştırma, daha erken inme riskiyle güçlü bir şekilde ilişkili iki konum ortaya çıkardı. Bunlardan biri kan grubu genlerinin bulunduğu nokta ile çakışıyordu.
Belirli kan grubu genlerinin ikinci bir analizi, genomu A grubunun bir varyasyonunu taşıyan kişilerin, diğer kan gruplarından oluşan bir popülasyona kıyasla 60 yaşından önce felç geçirme şansının yüzde 16 daha yüksek olduğunu buldu.
01 grubu genine sahip olanlara gelirsek, inme riski yüzde 12 daha düşüktü.
Bununla birlikte araştırmacılar, A grubu kana sahip kişilerde ekstra inme riskinin küçük olduğunu, bu nedenle bu grupta ekstra dikkat veya taramaya gerek olmadığını belirtmiştir.
Maryland Üniversitesi’nden kıdemli yazar ve vasküler nörolog Steven Kittner, “A kan grubunun neden daha yüksek bir risk oluşturduğunu hala bilmiyoruz,” diyor.
“Ayrıca muthemelen trombositler ve kan damarlarını kaplayan hücreler gibi kanı pıhtılaştıran faktörlerin yanı sıra kan pıhtılarının gelişiminde rol oynayan dolaşımdaki diğer proteinlerle de bir ilgisi var.”
Çalışma bulguları endişe verici görünse de , kan grubunun erken inme riskini değiştirebileceği ,bu sonuçları bir bağlama oturtalım.
ABD’de her yıl 800.000’den az kişi inme geçirmektedir. Bu olayların çoğu 4’de 3’ü 65 yaş ve üzeri kişilerde meydana gelmekte ve 55 yaşından sonra risk her on yılda bir ikiye katlanmaktadır.
Ayrıca, çalışmaya dahil edilen kişiler Kuzey Amerika, Avrupa, Japonya, Pakistan ve Avustralya’da yaşamakta olup, Avrupa kökenli olmayan kişiler katılımcıların yalnızca yüzde 35’ini oluşturmaktadır. Gelecekte daha çeşitli bir örneklemle yapılacak çalışmalar, sonuçların önemini netleştirmeye yardımcı olabilir.
Kittner, “Artan inme riskinin mekanizmalarını açıklığa kavuşturmak için daha fazla takip çalışmasına ihtiyacımız olduğu açıktır,” dedi.
Çalışmanın bir diğer önemli bulgusu da 60 yaşından önce inme geçiren kişilerle 60 yaşından sonra inme geçiren kişilerin karşılaştırılmasıdır.
Araştırmacılar bunun için 60 yaşın üzerinde inme geçirmiş yaklaşık 9.300 kişiden ve 60 yaşın üzerinde inme geçirmemiş yaklaşık 25.000 kontrol grubundan oluşan bir veri seti kullandılar.
A tipi kan grubundaki artmış inme riskinin geç başlangıçlı inme grubunda önemsiz hale geldiğini tespit etmişlerdir; bu da yaşamın erken dönemlerinde meydana gelen inmelerin daha sonra meydana gelenlere kıyasla farklı bir mekanizmaya sahip olabileceğini düşündürmektedir.
Yazarlar, genç insanlarda felçlerin arterlerde yağ birikiminden (ateroskleroz adı verilen bir süreç) kaynaklanma olasılığının daha düşük olduğunu ve pıhtı oluşumuyla ilgili faktörlerden kaynaklanma olasılığının daha yüksek olduğunu söyledi.
Çalışma ayrıca B tipi kana sahip kişilerin, yaşlarına bakılmaksızın inme geçirmeyen kontrollere kıyasla inme geçirme olasılıklarının yaklaşık yüzde 11 daha fazla olduğunu ortaya koymuştur.
Önceki çalışmalar, genomun ‘ABO lokusu’ olarak adlandırılan kan grubunu kodlayan kısmının, kan akışını kısıtlayan koroner arter kireçlenmesi ve kalp krizi ile ilişkili olduğunu göstermektedir.
A ve B kan gruplarının genetik dizilimi de venöz tromboz olarak adlandırılan damarlarda kan pıhtılaşması riskinin biraz daha yüksek olmasıyla ilişkilendirilmiştir.
Bu makale Neurology’de yayımlanmıştır.
Bu makalenin daha önceki bir versiyonu Eylül 2022’de yayımlanmıştır.