Artık virüs haberleri günlük yaşamımızın bir parçası haline gelse de, antibiyotiklere dirençli bakterilerin de, giderek kamu sağlığını tehdit eden bir problem olduğunu unutmamamız gerekiyor. Yeni yayınlanan bir araştırmada, mevcut antibiyotikleri düşük dozlarda bile çok daha etkili hale getirebilecek bir peptit tanımlandı.
Antibiyotikler 20.yy’ın en önemli tıbbi gelişmelerinden biridir, bizim bakterilerle savaşımızda en önemli silahımız olsa da, bakteriler bu savaşta gün geçtikçe daha da güçleniyor. Bakteriler uzun süredir bu oyunu oynadığından, yavaş ama istikrarlı bir şekilde ilaçlara karşı direnç geliştirmeye devam ediyor. Eğer böyle giderse, 20-30 seneye kadar bakterilere karşı elimizde etkili bir silah kalmayabilir.
Tabi yeni antibiyotikler geliştirilmeye çalışılsa da, bu süreç hem uzun hem de çok maliyetli olabilir. Ayrıca yıllar geçtikçe, bakteri nihai ürünü çözeceğinden yıllar içinde etkisini yitirecektir. İşte mevcut antibiyotikleri yeniden etkli hale getirmek ise çok daha iyi bir plan olabilir. Daha önce yapılan çalışmalarda eski ilaçları birlikte kullanmak ya da bakterileri önce mavi ışıkla zayıflatıp, sonra zarlarını delmek işe yaramıştı.
Örebro ve Linköping Üniversiteleri’nden yapılan yeni bir araştırmada ise antibakteriyel bir peptit tanımlanarak, nasıl uygulanabileceği belirlendi. Plantarisin adı verilen peptit, probiyotik bir bakteriden elde ediliyor. Genelde bu bakteri salatalık ve lahana turşuları gibi yiyeceklerde koruyucu olarak kullanılıyor.
Sonra ekip plantarisini en bilinen süper mikroplardan biri olan ve hastane mikrobu da denilen, metisilin dirençli Staphylococcus aureus ‘a (MRSA) koydu. Bu süper mikrop “altın Staph” olarak da biliniyor ve özellikle hastanelerde iyileşmeyen yaralara ve hastalıklara neden olan tehlikeli bir tür haline geldi.
Antibiyotik Dozu 100 Kata Kadar Düşebilir
Yapılan denemelerde plantarisinin bakterinin hücre zarını erittiği ve süper mikropların daha kolay öldürülmesini sağladığı bulundu. Yani bu sayede etkisi azalan antibiyotikleri süper mikroplara karşı yeniden kullanarak onlardan kurtulabileceğiz. Ayrıca bu yeni peptit sayesinde kullanılan antibiyotik dozu da büyük ölçüde düşüyor.
“Plantarisin sayesinde antibakteriyel etki sağlamak için normal dozdan 100 kat daha az kullanmanız yeterli olacaktır. Antibiyotiklerin toksik yan etkileri olduğundan ve iç organlara zarar verebildiğinden düşük dozlarda kullanmak çok daha iyi olacaktır,” diyor araştırmanın yan yazarı Hazem Khalaf,
Ekip plantarisinin farklı antibiyotikler karşısında iyi sonuçlar verdiğini belirtiyor. Bunlara ek olarak, bakterilerin bu peptite karşı direnç de göstermediğini söyleniyor.
“Hücre membranı bakteriler için temel bir yapıdır ve evrim sürecinde büyük değişikliklere uğramamıştır. Büyük ihtimalle bu yüzden bakteriler peptitlere karşı direnç geliştirme kabiliyetine sahip değiller,” diyor araştırmanın yardımcı yazarı Torbjörn Bengtsson,
Aröaştırmacılar plantarisini implantlar için akıllı yara bakım örtüleri ya da kaplamalara uygulayarak , bakteriyel biyofilmlerin oluşmasını engellemeyi planlıyor
Araştırma Nature Scientific Reports dergisinde yayınlandı.
Kaynak :https://newatlas.com/medical/peptide-plantaricin-superbugs-old-antibiotics/
