NASA’nın 30 Temmuz’da Mars’a gönderdiği Perseverance Mars gezgini teknoloji harikası ekipmanlar barındırıyor. Yüksek çözünürlüklü kamera , ilk gezegen içi helikopter gibi teknolojilerin yanı sıra , MOXIE adı verilen bir cihaz Mars atmosferindeki karbondioksitten,oksijen üreterek insanlı görevlere hazırlık yapacak.
Bu yeni gezgin için tasarlanan bir çok cihaz, kızıl gezegeni insan keşfine hazırlamak için deneysel adımlar niteliğindedir. Perseverance MOXIE (Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment-Mars’da Oksijen’den Faydalanma Deneyi) cihazının amacı gezegenin atmosferinden % 0,2 ‘den az olduğu düşünülen oksijeni üretmektir.
Uzay görevleri için oksijenin taşınması, ağır bir yüktür. Uzay araçlarında Mars’a oksijen taşıyacak kadar büyük bir yer olmadığından, Mars’daki oksijen yetersizliği problemi MOXIE deneyiyle çözülebilir.
Yaklaşık bir araba aküsü boyutundaki bu cihaz, 2030’larda gönderilecek cihazın sadece 100’de 1’i büyüklüğünde bir prototiptir.
Aynı ağaçlar gibi MOXIE cihazı da, atmosferden CO2 alarak, O2’ye dönüştürecek. Normalde cihaz elektrokimyasal olarak karbondioksit moleküllerini, oksijen atomu ve karbon monoksit molekülüne parçalar ve sonra oksijen atomları birleşerek, oksijen molekülüne dönüşür.
Cihazın ürettiği oksijen saflığının % 99,6 olduğu belirtiliyor. MOXIE gezegen atmosferine solunabilir oksijen ve karbonmonoksit salacak. Gelecekteki büyük çaplı makineler ise oksijeni tanklarda depolayacak ve insan kullanımına sunacak. Ayrıca roketler için kullanılabileceği belirtiliyor.

MOXIE’den Michael Hecht’e göre karbonmonoksitin toksisitesi için endişelenmeye gerek yok. Gaz tekrar Mars atmosferine karışsa da, pek bir değişim yaratamayacak.
“Eğer Mars atmosferine karbonmonoksit salarsanız, bu eninde sonunda atmosferdeki çok küçük bir miktar oksijenle birleşir ve karbondioksite dönüşür,” diyor Hecht.
MOXIE aslında sırf kanıt elde etmek için tasarlanmış küçük bir deney. Saatte ancak 10 g yani 1.2 kübik-fit oksijen üretiyor. Örnek verecek olursak, bir insan günde yaklaşık 19 kübik-fit oksijene ihtiyaç duymaktadır.
MOXIE 1 saatlik denemeler yaparak, oksijen üretmeye çalışacak. Gezgin 18 Şubat 2021’de Mars’a indikten sonra MOXIE’nin çalıştırılması planlanıyor.
Kaynak: https://www.sciencealert.com/nasa-s-mars-rover-is-carrying-a-device-that-turns-co2-into-oxygen