Aynı 3D yazıcılar gibi istediğiniz kompleks molekülleri sentezleyecek bir makine olsa işe yaramaz mıydı? Illinois Üniversitesi’nden kimya ve tıp profesörü Martin D. Burke, liderliğinde kimyagerler kompleks küçük molekülleri sadece bir tıklamayla inşa edebilecek, moleküler seviyede bir molekül sentezleme makinesi oluşturdular. Bu otomatik proses , yeni ilaçları hızla geliştirmede ve küçük moleküllere dayalı teknolojilerde büyük bir potansiyele sahip.
“Böylece kompleks olan bir kimyasal sentezi alarak, basitleştirebilmek mümkün. Otomasyon sayesinde sağlanan bu basitlik sayesinde, geniş çaplı keşiflere imkan tanınarak, konuda uzman olmayanlar bile molekül sentezleme gücüne sahip olacak,” diyor Burke.
Yeni teknoloji Science dergisinin kapağında 13 Mart 2015’de yayınlandı.
“Küçük moleküller” kompleks spesifik bir sınıf olarak, doğada bolca bulunabilen kompakt kimyasal yapılar, tıp açısından çok büyük önem taşıyorlar. Biyolojik açıdan da hücreler ve dokular incelenerek bu moleküllerin içsel çalışmalarına ışık tutulmaya çalışıyor. Ayrıca küçük moleküller güneş pilleri ve LED’ler için anahtar elementle olma özelliği taşıyor.
Buna rağmen, küçük molekülleri laboratuvarda üretmek oldukça zor. Geleneksel olarak, bu küçük molekülleri sentezlemek için gerçekten uzman kimyagerler, daha fonksiyonları bile tam olarak açıklığa kavuşmamış molekülleri sentezlerken oldukça çok zaman harcıyor. İşte bu nedenle de küçük moleküllere dayalı teknolojiler ve tedaviler yavaşlıyor.
“Bugüne kadar darboğaz sentezdeydi. Çoğu alanda bu progres yavaşladı ve çoğu molekül farmasötik olduğundan firmalar bu konuda çalışmak istemiyor, çünkü sentez oldukça zordur.” Burke’nin grubu bu konudaki cevabı arıyor : Çok kompleks bir şeyi nasıl basitleştirebiliriz ?
İşte ekip kompleks molekülleri küçük bloklara ayırarak kolayca birleştirebileceklerini düşündülrar. Moleküller aynı birleşme yerlerine sahip olduğundan basit bir reaksiyonlar birleştirilebilir ve böylece farklı şekillerde üretilebilir. Aynı çocukların legoyla oynaması gibi, moleküllerde bu lego tuğlaları gibi uyumlu bir şekilde birleştirilebiliyor.
Burke’nin laboratuvarı pek çok molekül bloğunu geliştirerek ticarileştirdi. Ekip geliştirdiği metotta, her seferinde tek bir molekül ekliyor ve molekülün fazlasını yıkayarak alarak yeni moleküle yer açıyor. Makine biri üretimi zor halkalı moleküller olmak üzere, 14 farklı sınıftan küçük molekül üreterek aynı otomasyon tekniğini kullanıyor.
Otomatik sentez teknolojisi REVOLUTION Medicines tarafından lisanslandı. REVOLUTION Medicines Dr. Burke’nin yeni medikal teknolojileri geliştirmek için kurduğu bir şirket.
Bu sayede sentez konusundaki büyük problemlerden biri çözülmüş oluyor.
http://www.sciencedaily.com/releases/2015/03/150312142901.htm
Araştırma Referansı :
- Junqi Li, Steven G. Ballmer, Eric P. Gillis, Seiko Fujii, Michael J. Schmidt, Andrea M. E. Palazzolo, Jonathan W. Lehmann, Greg F. Morehouse, and Martin D. Burke.Synthesis of many different types of organic small molecules using one automated process. Science, 13 March 2015 DOI: 10.1126/science.aaa5414
