Yeni geliştirilen nanoparçacıklar inme geçiren hastaların erken evrelerinde, beyne hayat kurtarıcı ilaçların taşınmasında kullanılabilir. Manchester Üniversitesi’nden bilim insanlarının yürüttüğü araştırmada, sadece 100 nanometre büyüklüğünde lipozom adı verilen veziküller yardımıyla, ilaçlar inme sonrasında , beyin kan bariyerine aşarak beyne taşınabilir.
İlaç taşıyan nanoparçacıklar sayesinde, hayati önem taşıyan ilaçlar lezyonlara taşınarak verilen hasar durdurulabilir.
Beyin kendi güvenlik sistemine sahip tek organdır. Sıkıca paketlenmiş kan damarları ve bariyeri sayesinde beyne yararlı besinlerin girmesine izin verilirken, potansiyel olarak zararlı ve yabancı maddeler bloke edilir.
Herşeye rağmen, bu beyin kan bariyeri hayat kurtarıcı ilaçları da engellendiğinden , inme gibi durumlarda tedavi kısıtlanır.
Fareler üzerinde yeni yapılan bir araştırmada, lipozomların bu bariyere geçerek hayat kurtaracak ilaçları taşıyabileceği gösterildi. Araştırmada ACS Nano’da yayınlandı.
Beyin- Kan Bariyerini Aşmak
Araştırmacılar son teknolojiyi kullanarak, beyin dokusunun mikroskobik fotoğraflarını çıkararak nanomateryallerin uygulanabilir bir taşınım maddesi olabileceğini gösterdi.
Bugüne kadar bilim insanları bilim insanları beyin hasarı durumunda beyne ilaç taşıyabilecek güvenilir bir yol bulamamıştı.
Ancak şimdi araştırma ekibi , inme olduğunda lipozomların kaveole adı verilen kesecikleri kullanarak beynin sıkıca istiflenmiş endotelyal hücrelerini aşabileceğini gösterdi.
Gelecekte doktorlar bu sayede, inme geçiren bir hastanın nöronlarını koruyabilecek şekilde beyne ilaç verebilecek.
İnme geçirdikten birkaç gün içinde nöronlar ölüyor. İşte araştırmacılar lipozomlar sayesinde beyin kan bariyeri aşılarak nöronların onarılmasına imkan verilebilir.
Lipozomlar lipitlerden oluşan uzun yağ zincirleridir.
Manchester Üniversitesi’nden Nörobilim Prof. Stuart Allan : “Bu nanomateryallerin keşfi sayesinde inme tedavisi gerçekleştirilebilir olması gerçekten heyecan verici.Bilim insanları uzun süredir beyin yaralanmaları ve hastalıklarını tedavide zorluk yaşıyor. Beyin-kan bariyeri nöroloji için büyük bir sınır teşkil ediyor, bundan dolayı bu sınırın aşılması diğer tedavilerin uygulanması için önem taşıyor. Açık konuşursak, daha yapılması gereken çok iş var,” diyor.
Lipozomlar normalde kanser hastalarında tümörlere yüksek dozda ilaç yollamak için kullanılıyor. Araştırmacılar lipozomların beyne ilaç yollamakta kullanılmasının önemli bir aşama olduğunu belirtiyor.
Kaynak: https://phys.org/news/2019-11-tiny-treatment-patients.html
İleri Okuma:
Selective Liposomal Transport Through Blood Brain Barrier Disruption in Ischaemic Stroke Reveals Two Distinct Therapeutic Opportunities, ACS Nano (2019)
Dergi:ACS Nano
Bir Yorum