Sorting by

×
Doğa ve Çevreİlginç BilimMakalelerPsikoloji

Öfke Patlamalarının Sebebi Kedilerden Bulaşan Bu Parazit Olabilir

öfke kedi paraziti

Kedilerden bulaşan bir parazit öfke patlamalarına neden olabiliyor. Kediler tarafından taşınan Toxoplasma gondii adındaki protozoa parazit ile aralıklı patlayıcı bozukluk (IED- intermittent explosive disorder)  olarak adlandırılan insan psikiyatrik bozukluğu ile ilişkilendirildi.  Bu bozukluk trafikte magandalık gibi agresif patlamalar şeklinde kendini gösteriyor. T. Gondii bulaşan organizmalarda davranış bozukluğu yaratmasıyla biliniyor. Kemirgenlere bulaştığında onları daha cesur ve maceracı yapıyor ve onları kediler tarafından daha yakalanabilir yaptığından, bu parazit döngüsüne kedilerde devam ediyor.

Ayrıca bu parazit insanlara kedi dışkısından, az pişmiş etten veya kirli sulardan bulaşabiliyor ve dünyadaki insanların üçte birine bulaştığı düşünülüyor. Bu protozoa (bir gözeli hayvan) bizi hasta yapmıyor fakat beyinde kist oluşturarak kişinin hayatı boyunca orada kalabilir. Bu gibi enfeksiyonlar şizofreni, bipolar bozukluk ve intihar davranışı gibi psikiyatrik durumlarla ilişkilendirildi. Ayrıca T.gondii kapmış insanlar, daha yavaş hareket etme eğilimi gösterdiklerinden, araba kazalarına karışma ihtimalleri daha yüksek.




İşte T. gondii ile agresiflik ilişkisini incelemek için Chicago Üniversitesi’nden Emil Coccaro ve arkadaşları 358 yetişkini inceledi. Bunlar IED kapmış insanlar, diğer psikiyatrik durumlara haiz insanlar ve daha önce hiçbir psikiyatrik hastalığa sahip olmayan insanlar olarak üçe ayrıldı.

Araştırmada T. Gondii parazitine sahip insanları aralıklı patlayıcı bozukluğa iki kat daha yatkın olduğu bulundu. Ayrıca parazit ile enfekte olmuşlarda diğer psikiyatrik durumlara da daha yatkınlık görüldü. Bu üç grupta parazit kapmış olanların daha yüksek agresifliğe sahip olduğu görüldü.

toksoplazma gondii
Fare beynine bulaşmış toksoplazma gondii kist oluştururken, elektron mikroskopu görüntüsü

Öfke Artışı

Coccaro beyindeki nörotransmitterlerdeki öfke artışının bu parazitle ilişkili olduğunu, ayrıca beyni öfke merkezindeki nöronları aşırı uyararak öfke davranışına neden olabilir. Beynin bu bölümü tehditlere karşı tepkileri kontrol ediyor.

Louisville Üniversitesi’nden Paul Ewald,” Bu gerçekten mantıklı. Diğer bir farenin saldırılarıyla meşgul fare kediler için kolay bir av olabilir.” Bu açıdan öfke artışı T.gondii ile yayılabilir.

Ayrıca Coccaro bu kanıtın sadece enfeksiyon ve agresiflik arasında korelasyon gösterdiğini ifade ediyor. T. gondii gereksi yere öfke patlamasına neden olmuyor. Agresif insanlar eti iyi pişirmeye veya ellerini yıkamaya daha az yatkın olduklarından paraziti kapmaya yatkındır.

Parazit testinde pozitif çıkan insanları belki de test etmenin diğer bir yolu aralıklı patlayıcı bozukluğa sahip olup olmadıklarını anlamak olabilir. “”Fakat bu parazitleri öldürmek uzun süre alıyor ve onları öldürmek çok zor,”  diyor Coccaro.

Yine de size tavsiyemiz kediniz varsa düzenli olarak iç parazit aşılarını yaptırırsanız bu parazit sizin için tehlike teşkil etmez.

Kaynak : NewScientist 

Referans :  Journal of Clinical Psychiatry, DOI: 10.4088/JCP.14m09621

Daha Fazla Göster

Oğuz Sezgin

Bir bilim sever ve kimyager olarak, internetteki Türkçe kaynak eksikliği görerek Gerçek Bilim’i 2012'de kurdum. Bu sitede gördüğünüz pek çok bilim ve teknoloji haberini ciddi kaynaklardan toplayarak sizin için araştırıyor, çeviriyor ve derliyorum. Gerçek Bilim'deki diğer yazarlar ve ben, her gün baş döndürücü şekilde gelişen bilim ve teknoloji haberlerini size aktarmaktan kıvanç duyarız.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

*

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Başa dön tuşu