NYU Langone Tıp Merkezi’nin Current Biology dergisinde yayınlanan bir rapora göre; erkek farelerde şiddetli, sebepsiz patlamaları anksiyete ve korku kontrolüyle ilişkili beyin yapısındaki değişikliklere bağlıyorlar.
Hayvanların orta beyin (lateral septum) duvar yapısının zarar görmesi veya fonksiyon kaybının “septal rage” (septuma ilişin öfke) üreten beyin bölgelerinde kaskat aktiviteyi tetiklediği bulundu. Araştırmacılar; bu ani, daha çok diğer farelere saldırı şeklinde olan, şiddet içeren davranışların, zarar görmüş lateral septuma sahip kemirgenlerde ve bazı kuşlarda uzun zamandır gözlendiğini söylüyor.
NYU Langone’s Druckenmiller Nörobilim Enstitüsü, çalışmanın baş araştırmacısı Yrd. Doç. Dr. Dayu Lin: “Son çalışmalarımız, farelerde lateral septumun aynı anda ‘frene basma’ ve ‘’gazdan ayağı çekme’ şeklinde, şiddet içeren davranışta nasıl bekçilik rolü oynadığını gösteriyor.” diyor.
Lin, beyinde duygu ve öğrenmeyi kontrol eden kısımdan (hipokampus) gelen elektriksel sinyallerin fiziksel olarak lateral septum ile bağlantılı olduğunu belirtiyor. Lateral septum ayrıca daha çok saldırganlık ve hormon üretimi ile ilgili olan beyin bölgesinden (hipotalamus) aldığı sinyalleri yansıttığını söylüyor.
Lin, insanlarda bilinen septal öfke oluşumu olmadığını, ancak erkek farelerdeki saldırganlığın, insanlarda şiddet davranışını içeren, öfkenin diğer biçimlerini kontrol eden beyin yol ağının haritalanmasına yardımcı olabileceğini vurguluyor.
Çalışmanın anahtar bulgularından biri lateral septum kontrolünde uyarılan başta hipotalamusun merkezi bölgesindeki diğer beyin hücrelerinin, anatomik olarak ventromediyal hipotalamusun ventrolateral kısmı olarak belirlenmesidir. Lin’in önceki araştırması, doğal saldırganlık süresince beyinin bu bölgesinin yüksek seviyede aktif olduğunu, ancak, bu içerikte beynin diğer bölgelerinin bu bölgeyle etkileşiminin tespit edilmediğini gösterdi.
Lin ve meslektaşları, cerrahi olarak yerleştirilmiş bir probun ışığı ile, ‘uyarılmış’ beyin hücreleri grubunun seçilmesi ile, lateral septumdaki hücrelerin aktivitesini değiştirdiler ve deney faresinde saldırganlık patlamasını başlatabildiklerini, durdurabildiklerini, ve tekrar başlatabildiklerini buldular.
Bilimadamları ayrıca, uyarılmış lateral septum hücrelerinin bir set ventromediyal hipotalamusun ventrolateral kısmındaki beyin hücrelerinin aktivitesini arttırdığını buldu ki, bu hücreler, aynı bölgedeki diğer beyin hücrelerinin aktivitesini düşürmüşlerdi. Aslında, farelerin saldırıları sırasında çok aktif olan hücreler septal uyarılma sırasında yüksek derecede baskılanmışlardı, saldırı sırasında baskılanmış hücreler de lateral septum uyarıldığında en aktif hücrelerdi. Lin, bu bulgunun lateral septumun,öfke-uyarılı hücreleri baskılarken, öfke-inhibe hücrelerini aktive ettiği için, öfkenin “akıllı” bekçisi olduğunu öne sürüyor.
Lin: “Bizim çalışmamız, lateral septum doğrudan erkek farelerde ‘yoğunluğu azaltıp arttırması’ ve şiddet davranışında ilk bağlantının bu bölge ve diğer anahtar beyin bölgelerini içeren kısmın arasında olduğunu belirtiyor ve bu da, inandığımız düşünceyi kanıtlıyor.” diyor.
Araştıma ekibinin bir sonraki araştırmayı planladığı konu; erkeklerdeki saldırganlığın lateral septumdaki hangi spesifik beyin hücresinin kontrolünde olduğu ve ne koşullarda bunların davranışı teşvik etmek için aktive olduğu veya bu davranışı durdurduğudur. Lin, uzun dönemdeki amacının; terapötik olarak bir anlamı olsa da olmasa da diğer zihinsel ve sosyal fonksiyonlarda uzlaşmadan saldırganlığın kontrolünün bulunabileceğini belirlemektir.
Kaynak: http://medicalxpress.com/news/2016-02-rage-brain-male-animal.html
Referans: http://www.cell.com/current-biology/abstract/S0960-9822(16)00050-6
