Uluslararası bilimsel bir araştırma konsorsiyumu epilepsinin en yıkıcı formlarından olan miyoklonus epilepsinin ilerlemesine neden olan yeni bir gen keşfetti. Bu çalışmada potasyum iyon kanalını etkileyen bir genin önemli oranda miyoklonus epilepsiyi oluşturduğu görüldü. Tahminlere göre dünya çapında yüzlerce hastada bu gende bir mutasyon meydana gelmiş olabilir.
Çalışmada kullanılan modern DNA sıralama teknolojileri, nadir görülen ciddi hastalıkların genetik araştırmalarında bir devrim niteliğindedir. Bu çalışma Helsinki Üniversitesi liderliğinde, Finlandiya’daki üniversitelerde ve Melbourne ve Güney Avustralya Üniversitesi tarafından gerçekleştirilmiştir.
Bu çalışmada epilepsinin ilerleyen formuna ait yeni bir gen bulunmuştur. Bu uluslararası ortak çaba 17 Kasım 2014’teki Nature Genetic dergisinde yayınlanmıştır.
İleri düzeyde miyoklonus epilepsi (PME) nadir görülen genetik bir mirastır. Nörodejeneratif bir hastalık olarak çocukluk döneminde ortaya çıkar. Belirtileri epileptik nöbetler ve zayıf istemsiz kas seğirmesi (miyoklonus). Bu uluslararası çalışmanın hedefi 84PME hastalarında DNA sıralama teknikleri kullanarak insan genomundaki hedef proteini kodlama unsurlarındaki sıkıntının altında yatan genetik sebebi bulmak.
Genel olarak bu hastalıktan ölen hastaların üçte birinde bu genetik tanı konuldu. Çalışma ilerleyen epilepsiye moleküler genetik olarak teşhis ve terapötik müdahalelerde yardımcı olacaktır. Çalışmada modern DNA teknolojilerinin ciddi hastalıklarının altında yatan sebeplerin tespitini kolaylaştırdığı görüldü.
Çalışmanın en önemli ve şaşırtıcı bulgusu, potasyum iyon kanalını kodlayan bir gende yani KCNC1 geninde meydana gelen bir mutasyonun PME’den ölen hastaların ölüm nedenlerini açıklar.
Mutasyon 13 hastada bulundu ve ebeveynden miras değildi. Bunun yerine ebeveynlerin birinin germ hücresinde veya döllenmiş yumurtada ortaya çıkmıştır. Araştırmacılar tahmini olarak her 5.7 milyon kişiden 1’inde bu mutasyon görülüyor ve bu mutasyon küresel çapta bir mutasyondur ve dünya üzerinde yüzlerce hastada görülür.
“Bu bulguların büyüleyici yönü birbirinden farklı hastalarda bu mutasyon bulunabilir. Mutasyonun konumundan dolayı –genomik hotspot- bir DNA nükleotidi mutasyon için eğilim gösteriyor.” diyor Helsinki Üniversitesi’nden Profesör Anna-Elina Lehesjoki.
Beyne sinyal iletiminde merkezi bir rol oynayan Kv3.1’i oluşturan bir gende mutasyon tespit edildi. Çalışmaya göre mutasyon potasyum iyon kanalının fonksiyonunu bozar. Mutasyonun muhtemelen bir sonucu şudur ki, inhibitör sinyaller hastanın bazı beyin bölgelerindeki fonksiyonları azaltır. Bu da çocukluk çağında epileptik nöbetlere ve miyoklonusa sebep olur. Buna ek olarak, mutasyon beyincikte dejenerasyona neden olur ve hastalarda zayıf bilişselliğin önünü açar.
“İyon kanalındaki bu mutasyonun tespit edilmesi hedef tedavi için umutlarımızı artırdı. Bu çalışma piyasaya benzer iyon kanallarına yönelik ilaçların ve antiepiletik ilaçların çıkarılması ve bunların hastalarına ulaştırılmasına yardım etmektedir. Araştırmanın amaçlarından biri de PME hastalarındaki iyon kanallarının işlevini bir yol keşfederek kurtarmaktır. “ diyor Profesör Lehesjok.
Araştırmacılar uluslararası işbirliğinin bu proje için önemini şu şekilde açıklıyor. “Bu çalışma gösterdi ki, farklı ülkelerin işbirliği yapması yani bilgi ve birikimlerin paylaşılması çok önemli.” diyor Melbourne Üniversitesi’nden Profesör Samuel Berkoviç. Bu çalışma dünya çapında bir çok epilepsi merkeziyle işbirliği içinde olarak 20 yılı aşkın süredir toplanan hasta örnekleriyle gerçekleştirilmiştir.
Araştırmaya katılan kurumlar; Helsinki Üniversitesi, Finlandiya Moleküler Tıp Ensitüsü (FIMM), Folkhalsen Araştırma Merkezi (Finlandiya), Melbourne ve Güney Avustralya Üniversitesi (Avustralya), Wellcome Trust Sanger Enstitüsü (İngiltere), Tübülingen Üniversitesi (Almanya) ve İtalya’dan birkaç üniversite.
KAYNAK:
http://www.sciencedaily.com/releases/2014/11/141117111335.htm
ARAŞTIRMA REFERANSI:
Mikko Muona, Samuel F Berkovic, Leanne M Dibbens, Karen L Oliver, Snezana Maljevic, Marta A Bayly, Tarja Joensuu, Laura Canafoglia, Silvana Franceschetti, Roberto Michelucci, Salla Markkinen, Sarah E Heron, Michael S Hildebrand, Eva Andermann, Frederick Andermann, Antonio Gambardella, Paolo Tinuper, Laura Licchetta, Ingrid E Scheffer, Chiara Criscuolo, Alessandro Filla, Edoardo Ferlazzo, Jamil Ahmad, Adeel Ahmad, Betul Baykan, Edith Said, Meral Topcu, Patrizia Riguzzi, Mary D King, Cigdem Ozkara, Danielle M Andrade, Bernt A Engelsen, Arielle Crespel, Matthias Lindenau, Ebba Lohmann, Veronica Saletti, João Massano, Michael Privitera, Alberto J Espay, Birgit Kauffmann, Michael Duchowny, Rikke S Møller, Rachel Straussberg, Zaid Afawi, Bruria Ben-Zeev, Kaitlin E Samocha, Mark J Daly, Steven Petrou, Holger Lerche, Aarno Palotie, Anna-Elina Lehesjoki. A recurrent de novo mutation in KCNC1 causes progressive myoclonus epilepsy. Nature Genetics, 2014; DOI: 10.1038/ng.3144
Bir Yorum