Mars’ta daha öncesinde yapılan keşif çalışmalarında bazı organik bileşiklere rastlanmıştı. Peki Merak’ın keşfettiği bu organik bileşikler nereden geldi? Yeni yapılan bir araştırmaya göre, bu organik bileşiklerden tiyofenin, en merak uyandıran senaryolardan biri olan eski mikrobiyal yaşamla oluşturulmuş olma olasılığı var.
Tiyofen molekülleri ; 4 karbon, 4 hidrojen ve bir kükürt atomunun beşli bir halka yapmasıyla oluşur. Dünyada tiyofen; kömür,ham petrol ve hatta beyaz türf mantarında bile bulunur. İşte NASA’nın Curiosity gezgini birkaç yıl önce kızıl gezegende yaptığı sondajlarda tiyofene rastladı.
Peki bu bileşikler, bir zamanlar Mars’da hayat olduğunun bir işareti olabilir mi? Washington State Üniversitesi ve Berlin Teknoloji Üniversitesi’nden araştırmacıların yayınlandığı yeni araştırmaya göre, tiyofen Mars’da birkaç milyar yıl önceki hayata işaret edebilir.
“Tiyofenlerde kimyasal, yerine birkaç biyolojik yol tespit ettik fakat yine de halen kanıta ihtiyacımız var. Eğer bu tiyofenleri Dünya’da bulsaydık, biyolojik olduklarını düşünebilirdik fakat Mars’da bunu kanıtlamak için çıtayı biraz yükseltmemiz gerekiyor,” diyor Dirk Schulze‑Makuch.
Tiyofenler genelde sülfat indirgenme reaksiyonlarıyla oluşur ve bu reaksiyonlar birkaç yolla tetiklenebilir. Bu termokimyasal prosesle yani, öncül bileşiklerin 120° C’ye ısıtılmasıyla tiyofen eldesiyle sağlanabilir. Bu gibi koşullar Mars’da meteorit çarpışmalarıyla sağlanabilir.
Bakteriler Kolayca Tiyofen Üretebilir
Fakat araştırmacılar, bakterilerin de daha ılıman koşullar altında sülfat indirgenmesi yapabileceklerini belirtiyor. Birkaç milyar yıl önce, Mars’ın bugün olduğundan çok daha yaşanabilir bir koşullara sahip olduğu düşünülüyor. Daha kalın bir atmosferi, daha ılıman bir iklimi ve bolca suyu olan bir gezegendi. İşte böyle ortamda, dünyadakine benzer bakterilerin tiyofen üretme olasılıkları üzerinde duruluyor.
Tabi yine de bu basit senaryo, Mars’ta hayat olduğunu ya da daha öncesinde yaşam olduğunu halen kanıtlayamıyor. Eğer bulunan bu tiyofenler gerçekten organizmalar tarafından üretildiyse, karbon ve sülfür atomlarının biyolojik olmayan üretimlere göre tümüyle farklı izotoplar içermesi gerekiyor.
Fakat Curiosity (Merak) gezgininde izotop farklılıklarını gösterecek ekipmanlar olmadığından, iş gelecekteki Mars gezginlerine kalıyor. Örneğin, Temmuz ayında fırlatılacak ESA’nın Rosalind Franklin gezgininde Mars Organik Molekül Analizcisi (MOMA) daha büyük molekülleri ve izotop farkını analiz edebiliyor.
Araştırma Astrobiology dergisinde yayınlandı.
Kaynak: Washington State University
Bir Yorum