Lexus ‘un efsanevi reklamında uçan kaykayın ardındaki bilim açıklandı. Uçan kaykayda kullanılan süper iletken maddenin Yitriyum Baryum Bakır Oksit (YBa2Cu3O7) olduğu belirtildi. Ayrıca özel kaykay parkının nasıl inşa edildiği gösteriliyor. Bu süper iletken malzemeler sıvı azotta (-196C) soğuyarak süperiletkenlik özelliği kazanarak manyetik levitasyon ile havada kalabiliyor.
1986’da IBM Zürich’de çalışan Georg Bednorz ve Karl Müller tarafından keşfedilen bu madde, diğer süper iletkenlerin iç direncinin sıfır olduğu sıcaklıklardan daha yüksek sıcaklıklarda süper iletken hale geldiğinden, yüksek sıcaklık süper iletkenleri olarak biliniyor. Normalde süper iletkenlik -234 ile -273 derece arasında sağlandığından , bu madde bazı uygulamalar için yeni çözüm yolları sundu. Hatta 1987’de Bednorz ve Müller bu yarı iletkeni bulduklarından Nobel Fizik Ödülü’nü paylaştılar.
Ayrıca son yıllarda hidrojen sülfürden daha yüksek sıcaklıklarda süper iletken özelliği edinen malzemeler elde edinildi.
Süper iletkenler sıfır dirence sahiptirler. Bu kuantum hal, akan dış manyetik alanların etkisinde ve akı yakalanma etkisiyle ilişkilendirilir. (Meissner Etkisi) Bu olaya Kuantum Kilitleme etkisi dendi.
Süper iletkenler ve manyetik alanlar normalde birbirini sevmezler. Bu nedenle bir süper iletken mümkün olduğunda manyetik alanları içerden iter. Bu durumda süperiletkenli çok incedir fakat manyetik alan engellenir. Buna rağmen, farklı nicelikler üretir ki, kuantum fiziğinde bunlara Fluxonlar adı veriliyor.
Kuantum kilitlenmede ise her manyetik tüpünün süperiletkenliği yerel olarak bozulur. Bu nedenle süper iletken manyetik tüpler zayıf alanlarda mıhlar. Süper iletkenlerdeki herhangi bir mekânsal hareket akı tüplerinin hareketine neden olur. Bundan dolayı süper iletken havada kilitli kalır.
İşte Lexus’un reklamındaki kaykay kuantum kilitlenme etkisi nedeniyle havada kalıyor. Lexus’un yaptığı denemeleri ve bilimsel temelinin kaynağını videoda görebilirsiniz.
Kaynaklar:
Wikipedia
http://quantumlevitation.com/the-physics/
