Astronomların yeni tespit ettiği kütleçekim dalgası sinyalinin, bir kara deliğin nötron yıldızını yutmasıyla oluşmuş olabileceğini tespit etti. Bu inanılmaz kozmik olaya tanıklık etmenin yanı sıra, bu tespit kütleçekimsel dalga üçlüsünün son noktası olabilir.
Prof. Albert Einstein’ın bundan yüz yıl öncesinde tahmin ettiği kütleçekim dalgaları ilk LIGO tarafından 2015’de tespit edildi. Genelde kara deliklerin çarpışmasıyla alınan kütleçekim sinyalleri LIGO ve Virgo tespitleri sayesinde arttı.
Her ne kadar bu tespitler iki kara deliğin çarpışması sonucu oluşsa da, bu dalgalar iki nötron yıldızının çarpışmasıyla da oluşabiliyor. Optik teleskoplarla izlenebilecek bir ışık şovuna dönüyor.
Fakat bugüne kadar bir kütleçekim olayı tespit edilememişti: “Kara deliğin bir nötron yıldızını yutması.” İşte astronomlar bu sefer gerçekten bu fenomeni tespit ettiklerine inanıyor.
14 Ağustos’ta LIGO and Virgo, 900 milyon ışık yılı uzaktan gelen kütleçekim dalgaları tespit etti. Kendi başına hiç de sıradan olmayan bu olayın tespiti kütlesel olarak nötron yıldızı ve kara delik birleşmesine(NSBH) işaret ediyor.
Astronomlar kütleçekim dalga verilerini analiz ederek çarpışmaya giren her bir cismin kütlesini tahmin edebiliyor. Eğer iki cisimde 1 ila 3 solar kütlesindeyse nötron yıldızı oluyor. Eğer bu iki yıldızda 5 solar kütleden fazlaysa iki kara deliğin çarpıştığı düşünülüyor.
LIGO’ya göre Olasılık % 99
Geçtiğimiz Çarşamba yapılan tespitte ise, bir nesnenin 5 solar kütlede olduğu, diğerinin 3 solar kütleden küçük olduğu belirtiliyor. İşte bu kütlesel ölçekte bir çarpışma kara delik ve nötron yıldızı çarpışmasına işaret ediyor.
Daha önce Nisan’da gerçekleşen çarpışmada benzer bir olay olduğu düşünülse de , bu olayda sinyal çok zayıf olduğundan % 13 olasılık verildi. Bu sinyalin % 49 olasılıkla iki nötron yıldızın çarpışması olduğu düşünüldü.
Fakat bu yeni sinyalde bilim insanları çok daha emin olduklarını belirtiyorlar. LIGO’ya göre olasılık % 99’dan yüksek. Tabi yeni de bu iki nesnenin tam boyutu onaylandıktan sonra kesinlik kazanacak.
Diğer düşük olasılık ise daha da heyecan verici, ufak kara delikler.
“Bilim insanları bugüne kadar asla 5 solar kütleden küçük kara delik ya da 2,5 solar kütleden daha büyük nötron yıldızı tespit etmedi. Bu deneye dayanarak bir kara deliğin , bir nötron yıldızını mideye indirdiğine çok inanıyoruz. Buna rağmen çok küçük de olsa, bugüne kadar bildiğimiz evreden çok daha hafif bir kara delik olma olasılığı da var. Eğer böyleyse, bu da iyi bir teselli ödülü olurdu,” diyor ARC’den Prof. Susan Scott,
Nihai sonuçlar henüz yayınlanmasa da, netliğe kavuşturacaklarını umuyorlar.
Kaynak: Australian National University
