Bilim insanları iç ortam havasındaki toksinler ve kanserojen kirleticileri temizlemede bitkilerin çok verimli olduğunu gösterdi. Normalde hayatımızın çoğu ev,okul ve işyeri gibi mekanlarda geçtiğinden soluduğumuz havanın kalitesi sağlık açısından çok önemlidir.
Özellikle benzin buharında dört önemli uçucu organik bileşik (VOC) bulunur; benzen,tolüen,etilbenzen ve ksilen(BTEX) . bu bileşikler toksik ve hayli kanserojen olduklarından solunum hastalıkları ve merkezi sinir sistemiyle ilişkili rahatsızlıklara neden olurlar. Yapılan araştırmalara göre BTEX konsantrasyonları 250 metre uzaklıktaki okullara bile ulaşmaktadır.
Sidney Teknoloji Üniversitesi’nden bilim insanları, ortamdaki bu tehlikeli gazlardan kurtulmada bitkilerin ne derece verimli olduğu gösterdi.
“Biliyoruz ki, iç ortam hava kalitesi dış ortamdan daha fazla kirleniyor, bu nedenle akıl ve fiziksel sağlığı daha fazla etkiliyor. Fakat bu yeni araştırma iç ortamlarda sadece bitki yetiştirerek, büyük bir fark yaratabileceğimizi gösteriyor,” diyor bitki tedarikçisi Ambius’tan genel müdür Johan Hodgson.
Normal havalandırma(HVAC) teknolojisindeki filtrasyon cihazları iç ortamdaki kirli gazları temizleyemez. Bunun aksine bitkiler çeşitli kirleticileri ortamdan kaldırabilir.
Araştırmacılar ve Ambius’dan araştırmacılar, fitoremeditasyon kabiliyetleri olan iç ortam bitkileri kullanarak küçük bir canlı yeşil duvar(SLGW-Small Live Green Wall) tasarladı. Fitoremeditasyon özelliği bitkilerin toprak,hava ve suyu temizleme özelliğine deniyor.
Araştırmacılar salon sarmaşığı, ok başı sarmaşığı ve kurdele çiçeği kullanarak 9 farklı duvar tasarladı. Ayrıca sadece saksı içeren ve bitki içermeyen bir de kontrol numunesi hazırladı. Sonra bu bitkiler perspex bölmelere yerleştirilerek, gaz kromatografisi kütle spektrometrisi kullanarak analiz etti.
Araştırmacılar bitkilerin ortamdaki zararlı bileşikleri kaldırmada etkili olduğunu gördü.
En etkili temizlik alkanlarda (%97,9), benzen türevleri (%85,96) ve siklopentan (%88,18) olarak ölçüldü. Test edilen benzen türevleri BTEX içermektedir. Yalnızca sekiz saat sonra, tüm bileşikler orijinal başlangıç konsantrasyonlarının %20’sinden daha azına düşürüldü.
Çalışmayı yöneten biyoremediasyon araştırmacısı Fraser Torpy, “Bu araştırmayla bitkilerin petrolle ilgili bileşikleri ortadan kaldırma yetenekleri açısından ilk kez test ediliyor ve sonuçlar hayret verici. Bitkiler havadaki kirleticilerin çoğunu birkaç saat içinde uzaklaştırmakla kalmaz, aynı zamanda petrolle ilgili en zararlı kirleticileri havadan en verimli şekilde uzaklaştırırlar; örneğin kanserojen olduğu bilinen benzen, alkol gibi daha az zararlı maddelerden daha hızlı sindirilir,” dedi.
“Ayrıca, havadaki toksinler ne kadar yoğunsa, bitkilerin toksinleri uzaklaştırmada o kadar hızlı ve etkili hale geldiğini bulduk, bu da bitkilerin içinde büyüdükleri koşullara adapte olduklarını gösteriyor” diyor Torpy.
Bu araştırma sayesinde bitkilerin evlerdeki ve iç ortamlardaki zararlı gazları temizlemede verimli olduğu gösteriliyor.
Kaynak : University of Technology Sydney
