Avrupa ve Rusya uzay ajanslarının ExoMars 2016 görevi bugün Kazakistan’daki fırlatışla başladı. Fırlatılan uzay aracı Mars atmosferindeki metan ve diğer gazları ölçecek bir yörünge aracı ve toz fırtınalarını araştıracak bir yüzey aracı içeriyor. Bugün Türkiye saati ile 10:31’de fırlatılan araç Dünya’nın yörüngesinden çıktı ve Ekim’de Mars’a varması planlanıyor.
19. yy. İtalyan astronom Giovanni Schiaparelli’nin ismini taşıyan yüzey aracı Schiaparelli Mars’a varmadan 3 gün önce modülden ayrılarak saatte 22,000 km/s hızla Mars atmosferine girecek, yüzeye doğru hızla yavaşlayarak inişi yapacak.
Aslında Schiaparelli ‘nin asıl amacı ESA’nın son denemesinde bozulan Beagle 2 aracının yerine geçmek. (2003)
Trace Gas Orbiter ‘ın (Gaz İzi Yörünge Aracı) ise 400 km yüksekte 2022’ye kadar çalışacak. Metan, su buharı, azot gibi Mars’ta hayat belirtisi sayılabilecek gazlara ilişkin izleri sürecek.
Schiaparelli, Mars atmosferinde yaşanan toz fırtınaların yüksekliğini ölçebilecek ekipmanlar taşıyor. Bataryalarının 2 ila 4 gün dayanabildiği belirtiliyor.
Metan en ilgi çekici gazdır. Güneş ışığı ve kimyasal reaksiyonlar sonucu metan atmosfere doğru parçalanır. Eğer metan varsa ya mikroplar tarafından üretiliyor ya da ısı ve sıvı halde sudan kaynaklanan jeolojik proseslerden dolayı ortaya çıkmaktadır.
2003’de gönderilen Mars Express az miktarda metan tespit etse de , üzerindeki cihazlar yeterince hassas olmadığından, sonuç pek bağlayıcı değildi. Ayrıca 2014’de NASA’nın Merak (Curiosity) keşif aracı geçici bir metan kokusuna rastlamıştı.
Aslında ExoMars uzay aracı NASA tarafından fırlatılacaktı, fakat 2012’deki bütçe sıkıntısından dolayı, Ruslar bu konuda ileri adım attı. İkinci Avrupa-Rusya ortaklığındaki ExoMars görevi 2018’e planlansa da , görevin 2020’de başlaması umuluyor.
Kaynak :NYTimes
Bir Yorum