DÜNYA’ YA DÜŞEN EN NADİR GÖKTAŞLARINDAN BİRİNİN İNCELEMESİ BİTTİ

Geçtiğimiz ilkbaharda Kaliforniya Sierra tepelerine düşen ve dünyanın en hızlı ve en nadir göktaşlarından biri olarak bilinen Sutter Mill meteorunun  incelenmesi bitti. Meteor dünyaya düşerken oldukça garip bir yörünge izlemişti.

21Aralık’ ta Science Dergisi’ nden yayınlanan araştırmada 70 bilim adamı ortak çalışarak, göktaşının detaylı incelemesini yaptılar. Kaliforniya Üniversitesi (UC)  Davis, NASA ve SETI Enstitüsü’ nde  (Dünya dışı yaşam arama) çalışan bilim adamlarından oluşan ekip, göktaşını incelerken oldukça ilginç bulgulara rastladılar.

22 Nisan’ da Kuzey Kaliforniya’ ya Dünya’ ya düşen bu göktaşı en nadir ve en hızlı göktaşlarından biri olan karbonlu kondrit türüne giriyor. Bu göktaşı güneş öncesi materyaller ve kozmik toz birleşiminden oluştuğundan, güneş sistemindeki gezegenlerin nasıl oluştuğuna ilişkin bilgi sağlayabilir.

Bilim adamları  bu meteorun yaklaşık 4.5 milyar yıl önce oluştuğunu saptadı. Bu parçanın Jüpiter ailesinden bir kuyruklu yıldızdan yaklaşık 50,000 yıl önce koptuğu düşünülüyor.

Göktaşı garip bir yörünge izleyerek, Jüpiter’ e yakın bir yörünge izleyerek, Merkür ve Venüs’ ü geçerek en sonunda Dünya’ da çarptı.

Bir minibüs büyüklüğündeki göktaşıi,  dünya atmosferine 103,000 km/ saat gibi yüksek bir hızda  girdi. Araştırmaya göre, bu göktaşı 2008′ de Sudan’ a düşen göktaşından beri, dünyaya düşen en hızlı ve enerjik göktaşı.

“ Eğer bu daha büyük bir göktaşı olsaydı gerçekten sonuç vahim olabilirdi.”  diyor araştırmanın yardımcı yazarlarından Kaliforniya Üniversitesi Davis’ ten Prof. Qing-zhu Yin. Bu meteorun atmosfere girmeden önceki kütlesinin  45,000 kg civarında olduğu fakat atmosfere girerken bunun büyük kısmının yandığı belirtiliyor. Göktaşı atmosferde yandıktan sonra sadece 900 g civarında kaldı. Eldorado batısında kalan Coloma ve Lotus kasabalarına düşen parçacıklar bölge sakinleri tarafından toplandılar.

Nötron –  bilgisayar tomografisi kullanılarak taşa zarar verilmeden taşın iç yapısı incelendi. Sutter Mill meteorunun içi incelendiğinde hidrojen ve suca zengin fragmanlar gözlendi. Bu gibi göktaşlarının dünyadaki denizleri oluşturan suyu dünyaya taşıdığı da düşünülüyor.

Ayrıca ilke Doppler hava radarı ağı yardımıyla karbonlu kondritin parçaları izlenerek, göktaşının parçaları çok hızlı bir şekilde toplanabildi. Prof. Yin bu radar sayesinde gelecekte pek çok göktaşının parçalarını toplamanın kolaylaşacağını belirtiyor.

Kaynak: http://www.sciencedaily.com/releases/2012/12/121220144157.htm

Araştırma Referansı : 

1. P. Jenniskens, M. D. Fries, Q.-Z. Yin, M. Zolensky, A. N. Krot, S. A. Sandford, D. Sears, R. Beauford, D. S. Ebel, J. M. Friedrich, K. Nagashima, J. Wimpenny, A. Yamakawa, K. Nishiizumi, Y. Hamajima, M. W. Caffee, K. C. Welten, M. Laubenstein, A. M. Davis, S. B. Simon, P. R. Heck, E. D. Young, I. E. Kohl, M. H. Thiemens, M. H. Nunn, T. Mikouchi, K. Hagiya, K. Ohsumi, T. A. Cahill, J. A. Lawton, D. Barnes, A. Steele, P. Rochette, K. L. Verosub, J. Gattacceca, G. Cooper, D. P. Glavin, A. S. Burton, J. P. Dworkin, J. E. Elsila, S. Pizzarello, R. Ogliore, P. Schmitt-Kopplin, M. Harir, N. Hertkorn, A. Verchovsky, M. Grady, K. Nagao, R. Okazaki, H. Takechi, T. Hiroi, K. Smith, E. A. Silber, P. G. Brown, J. Albers, D. Klotz, M. Hankey, R. Matson, J. A. Fries, R. J. Walker, I. Puchtel, C.-T. A. Lee, M. E. Erdman, G. R. Eppich, S. Roeske, Z. Gabelica, M. Lerche, M. Nuevo, B. Girten, S. P. Worden. Radar-Enabled Recovery of the Sutter’s Mill Meteorite, a Carbonaceous Chondrite Regolith Breccia. Science, 2012; 338 (6114): 1583 DOI: 10.1126/science.1227163