Bilimin açıklama getiremediği fenomenlerden biri olarak bilinen deprem ışıkları yıllardır gizemini koruyordu. Fakat yeni yapılan bilimsel bir araştırmaya deprem ışıkları olarak da bilinen gizemli elektrik parlamalarının genelde toprağın yarılmasıyla çıktığını gösteriyor. Dikey faylarda bulunan stresin hızla boşalmasının elektrik akımı olarak yüzeye akabileceği ve topraktan ışıklar çıkmasına neden olabileceği anlaşıldı.
Deprem Işıklarının Kökeni
Aslında bu ışıkların kökeni halen gizemini koruyor. Freund ve meslektaşları buna bir cevap aramak için 1600 raporu gözden geçirdi. Ekip Amerika ve Avrupa iyi belgelenmiş 65 vakayı gözden geçirdi. Bu vakaların % 97’ sinin dalma zonları ya da plakaların bir diğerinin altına girmesinden ziyade, kıta plakalarındaki faylardan kaynaklandığını gösterdi. Buna rağmen en büyük depremlerin dalma zonlarında yaşandığı bir gerçek.
Ayrıca ışıkların çıktığı, kıta plakalarının üstünde düğüm noktalarında, yarıklarda veya çizgilerin oluştuğu yerlerde yani toprağın yarıldığı noktalar ışıkların % 85’inin görüldüğü noktalar.
“ Bir kıtanın iki parçası birbirinden ayrılırken, orta kısım dikey olarak aşağı doğru iner. İşte bu milyonlarca yıl ve kilometrelerce alanda olur.
İşte bu çatlaklar dikey fayların anında dik bir yapı oluşturur ve magmatik kayaların olduğu derinliğe kadar inebilir.
Bilim adamları magmada bulunan bu kristal kayaların basınçla elektrik üretebileceğini ve bu elektriğin havayı iyonlaştırarak flaş ışığı gibi patlamalar yapabileceğini öngörüyor.
Deprem ışıkları San Andreas fay hattı gibi dikey faylarda görülüyor. Bu fayda koyu magma kayalarının yüzeye elektrik yüklerini boşaltması daha kolay gözüktüğünü düşünüyor, Albuquerque Sismoloji Laboratuvarı’ndan John Derr.
Çoğu Bilinmiyor
Depremin merkezinde olan uzaklık ve deprem ışıklarının zamanlaması oldukça farklı olabiliyor. Bazen deprem ışıkları depremlerle alakalı bile olmayabiliyor. Çünkü bazen fay hattının kırılması uzun sürüyor ve elektrik akımı stress oluşana kadar akabiliyor.
Şimdiye kadar sadece iki deprem ışığı dalma zonlarında görülse, bu bölgelerde gizlenmiş dikey faylar da olabileceği düşünülüyor.
Çoğu dalma zonları okyanusun derinlerinde yer alsa da plaka içi faylarda daha çok gözlem var. Ayrıca okyanusta deprem ışığı çıkması su nedeniyle oldukça zor.
Dalma zonları deprem ışıkları için iyi yerler değil, fakat bunlara yakın dikey faylar dünyanın merkezinden gelen stresi daha şekilde aktarıyor. Bu nedenle deprem ışıkları dikey faylarda daha sık görülüyor.
Kaynak : http://www.livescience.com/42311-earthquake-lights-happen-at-rifts.html
Yazının 1. kısmı için
http://www.gercekbilim.com/deprem-oldugunda-gercekten-isik-cikar-mi/
