Exeter Üniversitesi’nden moleküler genetik profesörü Lorna Harries liderliğindeki bir ekip, yaşlanan hücreleri yeniden gençleştirebilecek devrimsel bir yol keşfetti. Yaşlı hücrelere uygulanacak birkaç saatlik bir tedaviyle, hücreler yeniden bölünmeye başlayarak telomerlerinde de uzama gerçekleşiyor.
Dunhill Medical Trust fonu desteğiyle yapılan çalışmada, yaşlandıkça agresif bir birleşme(splicing) faktörlerine bağlı gen sınıfının kapandığını gösterdi. Exeter Üniversitesi araştırma ekibi, Prof. Richard Faragher ve Dr Elizabeth Ostler ile birlikte çalışarak, birleşme faktörlerinin kimyasallar ile yeniden açılabileceğini gösterdi. Böylece yaşlanan hücreler daha genç gözükmekle kalmayıp, aynı genç hücreler gibi davranarak bölünmeye başlıyor.
Araştırmacıların uyguladığı kimyasallara resveratrol analogları(resveralog) adı veriliyor. Bu kimyasallar kırmızı şarap, bitter çikolata, kırmızı üzüm ve böğürtlen gibi besinlerde doğal olarak bulunuyor. Bu kimyasallar birleşme faktörlerinin yeniden açılmasına yardımcı oluyor. Saatler içinde hücreler yeniden genç hücreler gibi davranmaya başlıyor ve bölünmeye başlıyor.
Araştırma BMC Cell Biology’de yayınlandı.
Organlar Bozulmayacak
Bu keşif sayesinde yaşlanmanın bozucu etkileri olmadan yaşlanmak mümkün olabilecek. Çoğu insan 85 yaşına geldiğinde kronik hastalıklarla; inme, kalp ve kanser tehditiyle karşı karşıya geliyor.
Prof. Harries diyor ki: “Bu insanların tüm yaşamları boyunca sağlıklı kalmalarını sağlamak için ilk adım. Elde ettiğimiz verilere göre, bu kimyasalları kullanarak yaşla beraber kapanan büyük bir gen sınıfını yeniden açabileceğiz.Yani yaşlı hücrelerin fonksiyonlarını onarabileceğiz.”
Exeter Üniversitesi’nden araştırmacı Dr Eva Latorre; “Petri kabında bazı hücrelerin gençleşmeye başladığını görünce gözlerime inanamadım. Bu yaşlı hücreler genç hücreler gibi davranıyordu sihir gibiydi. Deneyi birkaç kez tekrarladım ve her seferinde yeniden gençleşiyordu. Bu araştırmanın potansiyel çıkarımları beni çok heyecanlandırıyor,” diyor.
Yaşla beraber dokularımızda yaşlanan hücreler toplanır ve fonksiyonları olduğu gibi yapamazlar. Bu yaşlanan hücreler genlerin verdiği işleri doğru düzenleyemezler. İşte bu nedenler dokular ve organlar yaşlandıkça hastalıklara daha açık hale gelir. Genler hücrelerin nasıl davranacağını belirleyen mesajı yapar.
Birleşme faktörleri genlerin ful fonksiyon çalışması açısından kritiktir. Örneğin bir gen birkaç mesaj yollayarak yeni kan damarlarının oluşması için emir verse de birleşme faktörleri hangi mesajın yapılacağına karar verir. Yaşlanan hücrelerde birleşme faktörleri giderek azalır ve yaşlılıkla beraber vücudun direncini azaltır.
Yapılan çalışmalarda bu moleküllerde tedavi edilen yaşlı hücrelerde hücreler yeniden gençlik özelliklerini kazandı. Böylece yeniden büyümeye, telomerleri uzamaya başladı. Araştırmanın yaşlanma üzerine önemli etkileri olacağı düşünülüyor.
Referans :
- Eva Latorre, Vishal C. Birar, Angela N. Sheerin, J. Charles C. Jeynes, Amy Hooper, Helen R. Dawe, David Melzer, Lynne S. Cox, Richard G. A. Faragher, Elizabeth L. Ostler, Lorna W. Harries. Small molecule modulation of splicing factor expression is associated with rescue from cellular senescence. BMC Cell Biology, 2017; 18 (1) DOI: 1186/s12860-017-0147-7
Kaynak : https://www.sciencedaily.com/releases/2017/11/171107113145.htm
Bir Yorum