Bilim insanları, “interaktif rüya görme“ adını verdikleri yeni bir fenomen tanımladı. Bu sayede, derin uyku ve bilinçli(lüsid) rüyalar tecrübe eden insanlar, talimatları yerine getirebiliyor, basit evet-hayır sorularını cevaplayabiliyor ve hatta basit matematik problemlerini çözebiliyor. Yani bu sayede uyuyan ve rüya gören insanlarla iletişim kurulabiliyor.
Bu çalışma uyku halinde beynimizde neler olduğunu anlamaya yeni bir bakış açısı getirirken, rüyalarımızda nasıl eğitilebileceğimizi de öğretebilir. Örneğin, bir akıl sağlığı problemini tedavi etmemizi sağlayabilir.
Genelde rüya gördüğümüz REM (hızlı göz hareketi) fazı dahil, uyku fizyolojisine dair halen aydınlatılmamış birçok gizem var. Uyuduktan sonra değil de insanlar uyurken gerçek zamanlı cevaplar alabilmek, özellikle uyku bilimciler açısından çok daha faydalı olabilir.
“REM uykusundaki kişilerin, deneyi yapanla etkileşime geçebileceğini ve gerçek zamanlı iletişim kurabileceğini bulduk. Ayrıca rüya görenlerin sorulan soruları anlayarak, çalışan-bellek işlemlerine bağlanabildiğini ve cevaplar üretebildiğini keşfettik,” diyor Northwestern Üniversitesi’nden fizyolog Ken Paller.
“Çoğu insan bunun mümkün olmayacağını yani, insanlara bir soru sorulduğunda uyanacaklarını veya cevap veremeyeceklerini ve de bir soruyu yanlış anlamadan kesinlikle kavrayamayacağını düşünür. “
4 Farklı Ülkeden 36 Kişi Deneye Katıldı
Araştırmacılar 4 farklı laboratuvardan(ABD,Almanya,Hollanda,Fransa) 36 kişiyle çalıştı. Gönüllülerden birinin narkolepsisi vardı ve sürekli lüsid rüyalar görürken, diğerleri farklı şekillerde lüsid rüyalar tecrübe etmişti.
Rüyanın en derin fazı elektroensefalogram cihazıyla görüntülenerek, katılımcılarla hoparlörden gelen sesler, yanıp sönen ışıklar ve fiziksel dokunmayla iletişim kuruldu. Uykuculara basit matematik sorunları, ışık flaşlarını sayma ve evet-hayır cevaplı sorular soruldu. (İspanyolca konuşabilir misin? Vs.)
Göz hareketleri veya yüz kası hareketleriyle verilen cevaplarda anlaşıldı. 57 uyku seansında, katılımcı tarafından onaylanan lüsid rüyalarda ankete en azından bir doğru cevap verme %47 olarak gerçekleşti.
Lüsid rüya onayları kör olarak yapıldı ve uyku tepkileri birkaç tanık tarafından onaylandı.
Araştırmacılar bu 4 farklı laboratuvardan gelen sonuçları birleştirmenin, farklı iletişim türlerini görmek açısından önemli olduğunu vurguluyor.
Çalışmadaki kişiler, genelde bu rüyada başarılı bir cevap verdikten sonra uyandırıldı. Bazı durumlarda dış uyaranlar hatırlandı veya rüyanın içinde radyo benzeri bir sesin geldiği belirtildi.
Yayınlanan çalışmada araştırmacılar lüsid uykucularla iletişim kurmayı, uzaydaki bir astronotla iletişim kurmayla kıyaslıyor. Bu yaklaşımı heyecan verici kılansa, cevapların aciliyetidir.
Bu araştırma gelecekteki rüya,hafıza çalışmalarında kullanılabilir. Hatta kabus problemleri yaşayan bireylerin problemlerinin çözülmesine yardımcı olabilir. Elde edilen bilgiler sayesinde uykunun, hafıza işlemedeki rolü aydınlatılabilir.
Araştırma Current Biology dergisinde yayınlandı .
