Standford Üniversitesi’nden bilim insanları birbirinden 54 cm uzakta, aynı anda iki yerde bulunabilen(süperpozisyon) atomlar olduğunu göstermeyi başardı. Bunu şöyle düşünebilirsiniz parmağınızın ucunda ufacık bir top bulunduğunu, aynı topun aynı anda omzunuzda olduğunu farz edin. Düşünürken bile güçlük çekiyorsunuz değil mi? Çoğumuz bir parçacığın aynı anda nasıl farklı yerlerde olabileceğini kavrayamabilir. Bir parçacığın aynı anda iki farklı kuantum halde bulunabilmesine süperpozisyon deniyor. Bu hal gözlenene kadar devam ediyor , ta ki gözlendiğinde birinin dalga fonksiyonu diğerine çöktüğünde bitene kadar. Schrödinger’in kedisi de aynı prensipten yola çıkarak kutunun kapağı açılana kadar kedinin hem ölü ,hem diri olduğunu ifade eder.
Genelde kuantum mekaniğinin atomaltı parçacıklara uygulanması nedeniyle , teorik açıdan menzilin bir sınırı olmadığını düşünürüz. İşte bu nedenle kuantum ve günlük dünyamızdaki geçişi deneyimleriz. “Hepimiz tüm süperpozisyonları maddenin klasik haline döndürebilecek bir şeyler olabileceğini hayal ediyoruz, “ diyor Stanford Üniversitesi’nden Mark Kasevich .
Kasevich ve arkadaşları bunu araştırmak için aynı kuantum hale sahip 10,000 rubidyum atomluk Bose-Einstein yoğunlaşması(BEC) yarattılar. Sonra bu bulutu sadece birkaç mm genişliğinde ve 10 metre yüksekliğinde odalı lazerle ateşleyerek, atomların iki farklı kuantum hale aşama aşama getirdiler.
Zamanla odanın en üstüne ulaşan Bose-Einstein yoğunlaşmasının dalga fonksiyonu %50 -%50 bu hallerin karışımı olduğunda birbirinden 54 cm uzaktaydılar. İşte bu şekilde bir saniyeliğine süperpozisyona geliyorlar sonra geri düşüyorlar. Aşağıda lazerler iki hali tekrar bire düşürüyor. Bu da iki farklı yüksekliğe ulaşan atomların odanın üstünde Bose-Einstein yoğunlaşmasından kaynaklanan süperpozisyonunu açıklıyor.
Önceki deneylerde saniyenin çeyrekte birinde, 1 cm uzaklıkta süperpozisyon tespit edilmişti. Kasevich’in çalışması insan boyutlarını zorluyor. “Çalışmamız gerçekten büyük ayrımlarla tanımlanıyor. Kimse bunu başaramadı. Odanın sıcaklığının mutlak sıfırın küçük bir kesrinde tutarak, BEC’nin yörüngesini deney esnasında Dünya’nın dönüşünü hesaba katarak hassas bir şekilde ayarladılar. Onlar bilinmeyeni keşfettiler,” diyor Almanya Duisburg-Essen Üniversitesi’nden Klaus Hornberger.
http://www.popularmechanics.com/science/a18756/atoms-exist-two-places-simultaneously/
