Geç Kretas dönemine yani, dinozorların yaşadığı son döneme ait bir deniz salyangozu fosilinden yola çıkan araştırmacılar, o zamanlar dünyanın daha hızlı döndüğünü keşfettiler. Bu dönemde dünya yılda 372 kez dönüyordu. Yani 1 yıl 372 gün ve 1 gün 23,5 saat sürüyordu. Araştırma Amerikan Jeofizik Birliği’nin Paleoceanography ve Paleoclimatology dergisinde yayınlandı.
Bu araştırma 70 milyon yıl önceki döneme gidiyor. Araştırmacılar eskiden bir deniz yatağı olan, Umman dağlarında 9 yıldan fazla yaşamış bir deniz salyangozu fosili buldular.
Bu deniz salyangozları çok hızlı büyüdüğünden kabuklarına her gün bir büyüme halkası ekleniyor. Araştırmada lazer ışını kullanılarak, salyangoz kabuğunun büyüme halkalarını mikroskopla ölçüldüğünden çok daha hassas biçimde sayılabildi.
“Günde 4 ila 5 veri noktasına sahibiz ki, bu jeoloji tarihinde belki bir daha asla kazanamayacağınız bir şey. Esas olarak bu sayede 70 milyon yıl öncesine bakabiliyoruz. Bu gerçekten muhteşem ,” diyor Brüksel Vrije Üniversitesi’nden analitik jeokimyager ve başyazar Niels de Winter,
Araştırmacılar lazerle deniz kabuğunda 5 mikronluk delikler açtı. Bu aslında bir alyuvar büyüklüğünde sayılır.
İşte bu analiz sayesinde günlük büyüme halkalarının genişlik ve sayısı çıkarılmasının yanında, mevsimsel şablonlara da ulaşıldı. Araştırmacılar fosilleşmiş kabuklar üzerindeki mevsimsel varyasyonlara dayanarak yılları belirledi.
Bu ufak numunelerden suyun sıcaklığı ve kimyasına dair bilgiler elde edildi.
Kabuğa dair yapılan kimyasal analizler, Geç Kretas döneminde okyanus suyunun düşünüldüğünden daha sıcak olduğunu gösterdi. Yazları 40 0C, kışın 300C’ye düşüyor. İşte Niels de Winter,bu sıcaklık limitlerinin deniz salyangozunun fizyolojik limitlerine yakın olduğunu söylüyor.
Araştırılan bu deniz salyangozunun neslinin de, 66 milyon yıl önce nesli tükenen non-avian dinozorlarla aynı nedenle tükendiği düşünülüyor.
Ayrıca bir yılın uzunluğu o zamanda aynıydı, çünkü Dünya’nın güneş etrafındaki yörüngesi aynıydı.Fakat zamanla Dünya’nın dönüş hızı zamanla yavaşladığı için günler uzadı ve bir yıldaki gün sayısı düştü.
Günlerin uzunluğu, ayın okyanuslar yarattığı gelgit etkisinde dolayı sabit olarak uzayarak, dünyanı dönüşünü kademeli bir şekilde yavaşlatmaktadır.
Referans ve ileri okuma:
Niels J. Winter, Steven Goderis, Stijn J.M. Van Malderen, Matthias Sinnesael, Stef Vansteenberge, Christophe Snoeck, Joke Belza, Frank Vanhaecke, Philippe Claeys. Subdaily‐Scale Chemical Variability in a Torreites Sanchezi Rudist Shell: Implications for Rudist Paleobiology and the Cretaceous Day‐Night Cycle. Paleoceanography and Paleoclimatology, 2020; 35 (2) DOI: 10.1029/2019PA003723
çok güzel teşekkürler