Salk Enstitüsü’nden bilim insanları marihuanada bulunan tetrahidrokannabinol(THC) ve diğer bileşenlerin Alzheimer hastalığına neden olan hücresel amiloid beta proteinin ortadan kaldırdığını gösteren ilk kanıtı buldular. Deneysel çalışmalar laboratuvar ortamında geliştirilen nöronlarda çalışılarak, Alzheimer hastalığında yaşanan enflamasyona dair eşsiz terapiler geliştirilmeye çalışılıyor.
“Her ne kadar diğer çalışmalarda kannabinoidlerin Alzheimer’ın semptomlarına karşı nöro koruyucu olabileceğine kanıtlar sunulsa da, çalışmamızın ilk kez hem enflamasyon hem de sinir hücrelerinde beta birikimini gösterdiğine inanıyoruz, “diyor Salk Enstitüsü Profesörü David Schubert.
Alzheimer hafıza kaybına neden olan bir beyin bozukluğudur. Sadece ABD’de 5 milyon kişiyi etkileyen bu hastalığın önümüzdeki 50 yıl için üç katına çıkacağı düşünülmektedir.
Amiloid beta birikimi plak oluşumuna etki eden en büyük bileşen olmaklar beraber, amiloid beta nasıl plakların oluşumuna yardım ederek, hastalığı geliştirdiği ise halen araştırılan bir olgudur.
Haziran 2016’da yayınlanan Aging and Mechanisms of Disease dergisinde , Salk ekibi yüksek miktarlarda amiloid beta üreterek Alzheimer hastalığını simüle eden bir çalışma yaptı.
Araştırmacılar yüksek miktarlarda amiloid betanın hücresel enflamasyon ve yüksek nöron ölümüyle alakalı olduğu buldu. Hücrelere tetrahidrokannabinol(THC) veren araştırmacılar amiloid beta seviyesini düşürerek, sinir hücrelerinde enflamasyonu elimine ederek sinir hücrelerinin ölümünü engellemeyi başardı.
“Beyindeki enflamasyonun temel nedeninin Alzheimer hastalığıyla ilişkili olduğu düşünüldüğünden, nedeninin uzun süreli beyindeki immün benzeri hücrelerden geldiği varsayıldığından sinir hücreleri göz ardı edilmiştir. Amiloid betaya ilişkin moleküler tepkiyi tanımladığımızda, THC benzeri bileşiklerin hücreyi ölmekten nasıl koruduğu açıklığa kavuşacaktır,” diyor doktora sonrası araştırmacı Antonio Currais.
Beyin hücrelerinin endokannabinoidler adı verilen reseptörlerle aktive olduğu bilinmekteydi. Vücut tarafından üretilen bu lipid molekülleri beyinde hücreler arası sinyal iletimi için kullanılıyor. Esrardaki THC ‘nin psikoaktif etkileri , endokannabinoidlerle aynı reseptörleri aktive ediyor olabilir. Fiziksel aktivite sonucu üretilen endokannabinoidlerin Alzheimer hastalığının ilerleyişini yavaşlattığı bazı araştırmalarda gösterilmişti.
Schubert ve ekibinin keşifsel laboratuar modellerinde buldukları ise THC benzeri bileşiklerin kullanılmadan önce klinik olarak denenmeye ihtiyacı olabileceğini gösteriyor.
Farklı fakat ilişkili bir araştırmada ise Alzheimer ilacı adayı J 147 sinir hücrelerinden amiloid betayı kaldırarak , hem sinir hem de beyinde enflamasyon tepkisini azalttığı göstermişti. J147 endokannabiodlerin amiloid beta kaldırımında ve enflamasyon azaltımında etken olduğunu keşfetmesine vesile olmuştu.
Salk Enstitüsü’ndeki Prof. David Schubert Alzheimer araştırmalarında oldukça ilerlediğini belirtmemizde fayda var.
Kaynak : https://www.sciencedaily.com/releases/2016/06/160629095609.htm
Araştırma Referansı :
- Antonio Currais, Oswald Quehenberger, Aaron M Armando, Daniel Daugherty, Pam Maher, David Schubert. Amyloid proteotoxicity initiates an inflammatory response blocked by cannabinoids. npj Aging and Mechanisms of Disease, 2016; 2: 16012 DOI: 10.1038/npjamd.2016.12
