Bilim insanları yüksek çözünürlüklü fonksiyonel emar (fMRI) kullanarak Alzheimer hastaları ve fare modellerinde araştırma yaparak Alzheimer’ ın beynin neresinde ve niçin orada başladığını ve de nasıl yayıldığını açıklığa kavuşturdu. Bu sayede Alzheimer’ ın nasıl geliştiği anlaşılabilir ve hastalığın erken teşhisi konulabilir. Ayrıca bu sayede daha etkili ilaçlar üretilebilir. Araştırma Kolombiya Üniversitesi Medikal Merkezi (CUMC) tarafından yapılarak, Nature Neuroscience dergisinde yayınlandı.
“Alzheimer’ ın beynin entorhinal korteksinde başladığı yıllardır biliniyordu. Fakat bu araştırmada ilk kez yaşayan insanlar üzerinde özellikle, neden lateral entorhinal kortekste(LEC) başladığı gösterildi. Normalde LEC’nin hipokampüse açılan bir kapı olduğu düşünülür ki, bu bölge uzun süreli hafıza vb. fonksiyonları gerçekleştiriyor. Eğer LEC etkilenirse hipokampüste etkileniyor, “ diyor Radyoloji Profesörü Boris ve Rose Katz .
Araştırma Alzheimer’ın doğrudan lateral entorhinal korteksten cerebral kortekse ve diğer bölgelere yayıldığını gösterdi. Özellikle de parietal kortekse yani beynin mekansal koordinasyon ve navigasyonuyla alakalı bölüme de yayıldığı belirtiliyor. LEC’ nin nöronların bağlantı noktalarıyla uyuşmalarını sağlaması nedeniyle Alzheimer buradan yayıldığından şüpheleniyorlar.
LEC fonksiyon bozukluğuyla ilgili üçüncü bulgu ise LEC fonksiyon bozukluğu olduğunda tau ve amiloid öncül proteininde değişim yaşanması. LEC Alzheimer’a karşın çok korunmasız. Çünkü Alzheimer tau birikimine yola açıyor, bu da LEC ‘ yi uyararak APP biriktirmesine neden oluyor. İşte bu iki protein LEC’ deki nöronlara hasar verdiğinde Alzheimer başlıyor.
Washington Heights-Inwood Columbia Yaşlanma Projesi’nde 95 yetişkinin yüksek çözünürlüklü beyin emarı çekilerek, karşılaştırmalar yapıldı. Hiçbirinde demans yoktu.
96 kişi 3,5 yıl boyunca izlenerek, 12’ sinde orta derece Alzheimer başlangıcı tespit edildi. Bu 12 kişinin beyin emarları çekildiğinde serebral kan seviyelerinde önemli derecede düşüş tespit edildi.
Dr. Usman Khan, artık Alzheimer’ ın fMRI kullanarak nerede başladığını nokta atışıyla tespit ettiklerini ve bu sayede erken teşhis konulabileceğini belirtiyor. Belki de bu sayede Alzheimer beyne yayılmadan tedavi edilebilecek ve yeni ilaçlar geliştirilebilecek.
Kaynak :
