Rudgers Üniversitesi’nden bilim insanları; geniş kitlelerce kabul edilen yere düşen yiyeceklerin 5 saniye içinde yerden alındığında güvenli olduğu görüşünü çürüttüler. Yere düşen bir şekere bakteri transferi olması, yerden ne kadar hızlı aldığınıza bağlı değil. Gıda bilimlerinde uzman ve Profesör Donald Schaffner; nem, yüzey tipi ve temas süresinin tümüyle (cross contamination) çapraz bulaşma ile ilgili olduğunu keşfetti. Bazı durumlarda bakteri 1 saniyeden az sürede başlıyor. Elde edilen bulgular Amerikan Mikrobiyoloji Topluluğu’nun Applied and Environmental Microbiology dergisinde yayınlandı.
“Popüler görüş olan “ 5 saniye kuralı” yiyecek yere düştükten sonra çabucak alınırsa güvenlidir, çünkü bakterilerin transfer için zamana ihtiyacı vardır düşüncesine dayanıyor,” diyor Schaffner. Bu görüşün “popüler” kültür kuralı olduğunu ve bu konuyla ilgili hakemli dergilerde yayınlanan araştırmaların oldukça sınırlı olduğunu da ekliyor.
“Biz bu konuyu incelemeye karar verdik, çünkü bu pratik oldukça yaygındı. Bu konu biraz belli ama biz bu sonuçları katı bilimsel verilerle desteklemek istedik,” diyor Schaffner , yüksek lisans öğrencisi Robyn Miranda ile.
Yüzeye ve Yiyeceklerin Nemine Bağlı
Araştırmacılar 4 yüzey test etti; paslanmaz çelik, seramik karo, tahta ve halı zeminlerini karpuz,ekmek,tereyağlı ekmek ve sakızlı şeker ile test etti. Ayrıca 1, 5, 30 ,300 saniye olmak üzere 4 farklı temas süresine baktılar. Triptik soy broth ve peptone tamponu olmak üzere iki farklı ortam kullanarak , enterobakter aerojenleri( non –patojenik Salmonella kuzeni –sindirim sisteminde yer alırlar)
Transfer senaryoları ise yüzey türü, yiyecek türü, temas süresi ve bakteriyel karışımıa göre değerlendirildi. Yüzeylere bakteri yerleştirilerek, yiyecekler düşürülmeden önce kuru olmalarına özen gösterildi. 128 farklı senaryoda her biri 20 kez olmak üzere 2560 ölçüm yapıldı. Transfer sonrası yüzey ve yiyecek numuneleri kontaminasyon için analiz edildi.
Beklendiği üzere, karpuz en çok kontaminasyona, sakızlı şeker en az kontaminasyona sahipti. “Yüzeylerden bakterilerin transferi öyle görünüyor ki, nemden etkileniyor. Bakterilerin ayağı yoktur, bu nedenle nemle hareket ederler ve sulu gıdalar yüksek transfer olasılığına sahiptir. Ayrıca uzun süreli gıda temas süreleri yüzeyden daha fazla bakterinin transfer olmasına imkan veriyor,” diyor Schaffner.
Yinede umulmadık bir şekilde halı karolar ve paslanmaz çeliğe oranla daha düşük transfer transfer hızına sahipti , oysa tahtadan daha fazla değişken mevcuttu. “Yüzeyin ve gıdanın topografisi bakteri transferinde önemli bir rol oynuyor,” diyor Schaffner
İşte bu nedenle araştırmacılar, 5 saniye kuralında daha uzun sürenin bakteri transferine imkan tanıması açısında mantıklı olduğunu fakat, gıdanın doğası ve yüzeyin tipinin eşit veya daha büyük önem taşıdığını gösterdi.
“5 saniye kuralı gerçekten bakterinin yüzeyden yiyeceğe bulaşmasında aşırı bir basitleştirme içeriyor. Fakat bakteri anında bulaşabilir,” diyor Schaffner.
Kaynak : https://www.sciencedaily.com/releases/2016/09/160909112406.htm
Araştırma Referansı :
- Robyn C. Miranda, Donald W. Schaffner. Longer Contact Times Increase Cross-Contamination ofEnterobacter aerogenesfrom Surfaces to Food. Applied and Environmental Microbiology, 2016; AEM.01838-16 DOI:10.1128/AEM.01838-16
3 Yorum